ΣΥΝΟΔΟΣ G-20: Οι ιέρακες των ελλειμμάτων επιστρέφουν - ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗ

ΣΥΝΟΔΟΣ G-20: Οι ιέρακες των ελλειμμάτων επιστρέφουν

ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗ
Η νίκη της σκληρής μονεταριστικής πολιτικής που αντιπροσωπεύει η Γερμανία και η «ήττα» του Αμερικανού προέδρου Μπαράκ Ομπάμα

Νεκραναστήθηκε ο Χούβερ! Οι οικονομικές πολιτικές που βούλιαξαν την υφήλιο στην πιο βαθιά ύφεση με την κρίση του 1930 είναι εδώ! Αυτό είναι το μήνυμα από τη σύνοδο των ηγετών των 20 πλουσιότερων χωρών του πλανήτη που πραγματοποιήθηκε στο Τορόντο του Καναδά το προηγούμενο Σαββατοκύριακο. Το κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε το βράδυ της Κυριακής έπειτα από πολλές διαφωνίες και παζάρια συμπυκνώνει το θρίαμβο της σκληρής μονεταριστικής πολιτικής που αντιπροσωπεύει η Γερμανία και πλέον ολόκληρη η ΕΕ και την ήττα της γραμμής του Αμερικανού προέδρου Μπαράκ Ομπάμα, που ζητούσε διεύρυνση των ελλειμμάτων προκειμένου να στηριχθεί η μεγέθυνση των οικονομιών.

Η σύγκρουση μεταξύ των δύο κατευθύνσεων είχε κορυφωθεί πολύ πριν οι ηγέτες των 20 πλουσιότερων του πλανήτη φτάσουν στον Καναδά για να συνεδριάσουν, δίνοντας την αφορμή για να βγουν στο δρόμο χιλιάδες διαδηλωτές που αποδοκίμαζαν το ρόλο τους αλλά και την κυβέρνηση του Καναδά που δεν δίστασε να δαπανήσει 1 δις δολάρια για την ασφάλεια της διοργάνωσης. Ποσό που σύμφωνα με τη «Συμμαχία του Οντάριο ενάντια στη φτώχεια» θα αρκούσε για να συνεχιστούν πέντε χρόνια ακόμη οι παροχές τροφίμων στους φτωχούς, οι οποίες τερματίστηκαν με το τελευταίο πακέτο περικοπών δημόσιων δαπανών. Με το σπαθί του, επομένως, ο Καναδάς προσέφερε τη φιλοξενία μιας τέτοιας συνόδου…
Το αμείλικτο δίλημμα

Η διαπάλη γύρω από το δίλημμα «δημοσιονομική σταθερότητα ή μεγέθυνση» ή αλλιώς «ύφεση ή ελλείμματα» ξεκίνησε με αφορμή επιστολή του Αμερικανού προέδρου προς τους υπόλοιπους 19 ηγέτες, όπου τόνιζε την ανησυχία του για «την ασθενική ζήτηση του Ιδιωτικού Τομέα και τη συνεχιζόμενη σημαντική εξάρτηση από τις εξαγωγές από ορισμένες χώρες με ήδη μεγάλα εξωτερικά πλεονάσματα». Η καμπάνα προφανώς χτυπούσε για τη Γερμανία που δεν δίστασε να βγει στην αντεπίθεση.

Τις εγκληματικές ευθύνες άλλωστε που επωμίζεται το Βερολίνο τις είχε καταδείξει κι ο αρχι-κερδοσκόπος Τζορτζ Σόρος, μιλώντας σε ένα συνέδριο στη γερμανική πρωτεύουσα: «Υπάρχει ένα θεμελιώδες λάθος στην προσέγγιση της Γερμανίας προς την ΕΕ. Επιμένοντας σε πολιτικές που επιτείνουν την κυκλική κίνηση, η Γερμανία θέτει σε κίνδυνο την ΕΕ», ήταν τα λόγια του που έθεσαν σε εντελώς ασυνήθιστες, αντεστραμμένες βάσεις τη σύγκρουση πολιτικών και ανθρώπων της αγοράς με τους τελευταίους να εμφανίζονται ότι νοιάζονται για τη μεγέθυνση της οικονομίας και τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τους εκλεγμένους ηγέτες να θυσιάζουν το μέλλον των κοινωνιών στο βωμό της δημοσιονομικής σταθερότητας. Στη συνέχεια, μάλιστα, ο Σόρος, δημιουργώντας συνειρμούς με τη δεκαετία του ’30, κατηγόρησε τις κυβερνήσεις της γηραιάς ηπείρου ότι «ωθούν την Ευρώπη σε μια περίοδο παρατεταμένης στασιμότητας κι ακόμη χειρότερα. Αυτό στη συνέχεια θα δημιουργήσει δυσαρέσκεια και κοινωνική αναταραχή»!

Απαντώντας, ο υπουργός Οικονομικών του Τέταρτου Ράιχ, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, με άρθρο του στη γερμανική οικονομική εφημερίδα Handelsblatt, τόνισε ότι «οι κυβερνήσεις δεν πρέπει να εθιστούν στο δανεισμό ως ένα γρήγορο τρόπο για να στηρίξουν τη ζήτηση. Η ζήτηση διά των ελλειμμάτων δεν μπορεί να γίνει μια διαρκής κατάσταση». Από κοντά κι οι κορυφαίοι παράγοντες της ΕΕ, όπως ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, που υπογράμμισε από το Τορόντο ότι «δεν υπάρχει περιθώριο για δαπάνες μέσω ελλειμμάτων». Ο πρόεδρος επίσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ο οποίος με συνέντευξή του στην ιταλική εφημερίδα La Repubblica επιχείρησε να διασκεδάσει τις βάσιμες προβλέψεις (και όχι απλώς ανησυχίες) τονίζοντας ότι «είναι λάθος να πιστεύεται πως τα μέτρα λιτότητας στην Ευρώπη θα οδηγήσουν σε στασιμότητα».
Τα μέτρα και οι αντιδράσεις στην Ευρώπη

Ο πρόεδρος της ΕΚΤ έχει πράγματι δίκιο. Η λιτότητα δεν θα οδηγήσει σε στασιμότητα την Ευρώπη, γιατί η στασιμότητα έχει ήδη πλήξει τη γηραιά ήπειρο, ακριβώς λόγω αυτών των μέτρων λιτότητας, που αναγγέλλονται με καταιγιστικούς ρυθμούς στη μια χώρα μετά την άλλη. Η αρχή έγινε από την ίδια τη Γερμανία που εξήγγειλε ένα πρόγραμμα άγριων περικοπών ύψους 80 δις ευρώ μέχρι το 2014. Τελευταίο κρούσμα ήταν οι περικοπές που εξήγγειλε η πρόσφατα εκλεγείσα βρετανική κυβέρνηση, οι οποίες χαρακτηρίστηκαν ως οι μεγαλύτερες από τα χρόνια της Θάτσερ, περιλαμβάνοντας περικοπές στους προϋπολογισμούς όλων των υπουργείων κατά 25%, «πάγωμα» των αποδοχών των δημοσίων υπαλλήλων για δύο χρόνια, μείωση των κοινωνικών δαπανών κατά 10 δις λίρες και αύξηση στους φόρους κατανάλωσης. Επάνω σε αυτό το ντελίριο δεν θα γλίτωναν τα ελληνικά νησιά, που προεξόφλησε ο Guardian ότι θα ξεπουλήσουμε, καταφέρνοντας με το δημοσίευμά του να βγάλει στο σφυρί την ίδια την αξιοπιστία και τη σοβαρότητά του. Στο ίδιο μήκος κύματος με την Αγγλία βρέθηκε και η Γαλλία που εξήγγειλε μείωση των δημοσίων δαπανών κατά 45 δις και αύξηση των φόρων κατά 5 δις ευρώ, με στόχο να μειωθεί το δημοσιονομικό έλλειμμα στο 3% του ΑΕΠ το 2013, από 8% που είναι φέτος. Τον ίδιο στόχο αναμένεται να υπηρετήσει και η σχεδιαζόμενη αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης στα 62 έτη από τα 60, που εφαρμόστηκαν το 1982 επί κυβέρνησης Μιτεράν. Το αντιασφαλιστικό νομοσχέδιο του Σαρκοζί έβγαλε στους δρόμους της Γαλλίας την προηγούμενη ακριβώς Πέμπτη περισσότερους από 2 εκατομμύρια διαδηλωτές σε μια απεργία που ακόμη κι από τα εργατικά συνδικάτα θεωρήθηκε προθέρμανση για τη μεγάλη απεργία που έχουν εξαγγείλει για το Σεπτέμβριο.

Η στοίχιση του Παρισιού πίσω από το Βερολίνο δεν κρύβει ωστόσο τις αποστάσεις που τηρεί ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί από τη γραμμή δημοσιονομικής πειθαρχίας που ακολουθεί η Άνγκελα Μέρκελ επιβάλλοντάς τη στη συνέχεια σε όλη την Ευρώπη. Οι ενστάσεις του Παρισιού έγιναν εμφανείς όλη την προηγούμενη περίοδο (από την περίοδο ακόμη των συζητήσεων για την επίλυση του «ελληνικού ζητήματος»), φτάνοντας στο σημείο να δημιουργήσουν ένα ορατό ρήγμα στο γαλλογερμανικό άξονα, που ακόμη δεν έχει γεφυρωθεί. Υπό αυτό το πρίσμα, της απάντησης στο δίλημμα «ύφεση ή ελλείμματα», είναι αξιοπρόσεκτες και διόλου αμελητέες οι διπλωματικές μετακινήσεις που έχουν συμβεί, καθώς ανατρέπουν ισορροπίες δεκαετιών, με το Παρίσι να απομακρύνεται από το Βερολίνο και να προσεγγίζει την Ουάσιγκτον, και το Λονδίνο να ακολουθεί την αντίστροφη πορεία, καθώς απομακρύνεται από την Ουάσιγκτον και προσεγγίζει το Βερολίνο.

Ο δημοσιονομικός… σεχταρισμός του Βερολίνου έφτασε σε τέτοιο επίπεδο, ώστε ΕΕ και ΔΝΤ την προηγούμενη Παρασκευή αποφάσισαν να αναστείλουν τις επόμενες δόσεις του δανείου στη Ρουμανία τιμωρώντας τη έτσι επειδή το Συνταγματικό Δικαστήριο έκρινε ως αντισυνταγματικές τις αποφάσεις της κυβέρνησης να επιβάλει μείωση στις συντάξεις κατά 15% και στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων κατά 25%. Τους εκδικήθηκαν, δηλαδή, επειδή σεβάστηκαν και εφάρμοσαν το Σύνταγμά τους…
Αλυσιδωτές αντιδράσεις

Οι αλυσιδωτές αντιδράσεις που παρατηρούνται στη διπλωματία ακόμη και οι παραβιάσεις της δημοκρατικής νομιμότητας μπροστά στον… υπέρτατο στόχο της δημοσιονομικής πειθαρχίας έχουν μικρή σημασία μπροστά στις δραματικές συνέπειες της πολιτικής λιτότητας που είναι ήδη ορατές στους αναιμικούς ρυθμούς μεγέθυνσης των ευρωπαϊκών οικονομιών, από τη Γερμανία και την Αγγλία, μέχρι την Ισπανία και τη Γαλλία, που εξακολουθούν να κινούνται στη ζώνη του οικονομικού λυκόφωτος μεταξύ 0,1% και 0,5%. Από την άλλη μεριά, στις ΗΠΑ φαίνονται πιο καθαρά και οι παγίδες που συνοδεύουν τη διαφαινόμενη ανάκαμψη, οδηγώντας τον Αμερικανό πρόεδρο να ανεβάσει τους τόνους της κριτικής απέναντι στους Ευρωπαίους. Ειδικότερα, αυτό που ξεχωρίζει είναι ότι τη βαθύτερη μεταπολεμική ύφεση την ακολουθεί η πιο αργόσυρτη ανάκαμψη που δημιουργεί τις λιγότερες θέσεις εργασίας, όπως υπενθύμιζε η International Herald Tribune το προηγούμενο Σαββατοκύριακο. Πιο συγκεκριμένα, η άνοδος των ρυθμών μεγέθυνσης του ΑΕΠ κατά 2,7% το πρώτο τρίμηνο δεν ήταν απλώς μικρότερη της αναμενόμενης (3%) και του προηγούμενου τριμήνου (5,6%), αλλά κι όλων των επιδόσεων που ιστορικά καταγράφονταν την επομένη της εξόδου από περιόδους ύφεσης, όπως για παράδειγμα στις αρχές της δεκαετίας του ’80, όταν οι συνήθεις ρυθμοί μεγέθυνσης ήταν της τάξης του 7%, ακόμη και του 9%. Ο Αμερικάνος πρόεδρος αυτή ακριβώς την κατάσταση βλέπει όπου ακόμη και ρυθμοί μεγέθυνσης του 3% αποδεικνύονται ανεπαρκείς για να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου.

Ακόμη χειρότερα, αρνούμενη η Ευρώπη να ρίξει ρευστό στην οικονομία (και πρωταγωνιστώντας μάλιστα στην έκδοση ενός τελικού ανακοινωθέντος από το G-20 όπου τίθεται ο στόχος μείωσης στο μισό των δημοσιονομικών ελλειμμάτων των αναπτυγμένων οικονομιών μέχρι το 2013), αυξάνει τους κινδύνους για διπλή ύφεση, με τους τρέχοντες αναιμικούς ρυθμούς ανάκαμψης να αποτελούν ένα μικρό, αντιληπτό μόνο στους ειδικούς διάλειμμα πριν η παγκόσμια οικονομία βυθιστεί ξανά σε μια νέα βαθιά ύφεση.

από τον ιστότοπο http://m-epikaira.gr/2010/07/συνοδοσ-g-20-οι-ιέρακες-των-ελλειμμάτων-ε