Για το ζήτημα της συνέχειας του ελληνικού έθνους και της ελληνικής ιστορίας *
Με τη Γαλλική Επανάσταση του 1789 (αλλά και με την Αμερικανική ανεξαρτησία του 1776 και με τα άλλα επαναστατικά κινήματα του 19ου αιώνα) προωθήθηκαν καθοριστικές για την εξέλιξη των ευρωπαïκών κοινωνιών μεταρρυθμίσεις (συγκεντρωτική διοίκηση, εκκοσμίκευση της κοινωνίας, αναδιάρθρωση-φιλελευθεροποίηση της οικονομίας, συγκρότηση και παγίωση του νεωτερικού γραφειοκρατικού εθνικού-αστικού κράτους κτλ.). Εξ άλλου, κατά την διάρκεια του 19ου αιώνα σημειώθηκε μια οικονομική ανατροπή (εκβιομηχάνιση) , η ενδυνάμωση της αστικής τάξης - με την πολυμορφία της και τις ιδιαιτερότητές της αναλόγως της χώρας και της φάσης. Κατά τον 19ο αιώνα η αρχή των εθνοτήτων και οι εθνικισμοί αναδεικνύονταν νικητές στην Ευρώπη. Ωστόσο, η ιστορία μεγάλου μέρους της Ευρώπης πρέπει να εξεταστεί ως συνάρτηση ενός πολυπλοκότερου συνδυασμού των δυνάμεων του φιλελευθερισμού, του εθνικισμού και της δημιουργίας εθνικών κρατών .
Η πορεία των βαλκανικών λαών τον δέκατο ένατο και τον εικοστό αιώνα διέφερε αισθητά από τους οραματισμούς όσων εμπνεύσθηκαν από τις ιδέες της Γαλλικής Επανάστασης . Ορισμένοι ιστορικοί και κοινωνιολόγοι θεωρούν ότι το έθνος ως ιστορική κατηγορία αναπροσδιορίζεται διά μέσου της αφήγησης της ιστορίας του. Η βιωμένη συλλογική εμπειρία νοηματοδοτείται και παίρνει ιστορική διάσταση μέσα στη «γλώσσα» του αφηγητή της με αφετηρία την συνολικά ενοποιητική λειτουργία της εθνικής ιδεολογίας . Ως προς την έννοια του έθνους ο Έρικ Χομπσμπάουμ έθεσε ένα μείζον ζήτημα μεθόδου σχετικά με την προσέγγιση του κοινωνικο-πολιτικού φαινομένου που έχει πολυσήμαντες επιπτώσεις στο πραγματικό και στην επιστήμη. Βασική υπόθεση εργασίας του Βρετανού ιστορικού είναι ότι η έννοια του έθνους και, συνακόλουθα, της εθνικής ταυτότητας «αποτελεί σχετικά σύγχρονο δημι¬ούργημα και μια κοινωνική οντότητα μόνο στο βαθμό που παίρνει τη μορφή του σύγχρονου εδαφικά προσδιορισμένου κράτους, δηλαδή του “εθνικού κράτους”». «Όλα τα έθνη είναι σχετικά πρόσφατα και σχετικά τεχνητά δημιουργήματα. Αυτό ισχύει και για το ελληνικό έθνος, που δεν υπήρχε πριν από τον 19ο αιώνα». Η έννοια του «ελληνικού έθνους» δεν αποτελεί, σε τελική ανάλυση, παρά δημιούργημα του νεοελληνικού κράτους-έθνους. Επομένως, τα έθνη που ισχυρίζονται ότι προϋπήρξαν του «κράτους-έθνους έχουν μια ψευδή αντίληψη του ιστορικού παρελθόντος» . Το επιχείρημα του Χομπσμπάουμ εγγράφεται στις γενικότερες θεωρήσεις της νεοτερικότητας αναφορικά με το έθνος και με την ιστορική εξέλιξη. Η κατανόηση του εθνικού (προσδι)ορισμού στα Βαλκάνια τοποθετείται σε μια σειρά ιστορικών διεργασιών. Η νεοτερική αντίληψη για το έθνος παραδέχεται ότι αυτές οι διεργασίες σχετίζονται με την πολιτιστική «ζύμωση» που παράχθηκε όταν οι εν λόγω κοινωνίες άρχισαν για πρώτη φορά να «φαντάζονται τον εαυτό τους» . Ο σχηματισμός των βαλκανικών εθνών-κρατών θεωρείται και ως μια διαδικασία πολιτικού κατακερματισμού ενός ενιαίου, «προεθνικού» χώρου. Στη Ν/Α Ευρώπη, κατά την βυζαντινή περίοδο διαμορφώθηκε –σε διαφόρους βαθμούς αναλόγως της περιοχής και της χρονικής φάσης– ένας πολιτικά-οικονομικά-πολιτισμικά ενιαίος χώρος . Αρκετά από τα προγενέστερα χαρακτηριστικά διατηρήθηκαν, με νέες μορφές και συνθέσεις, και μετά την οθωμανική κατάκτηση . Ωστόσο, αξιοσημείωτες «εθνογενετικές» διεργασίες εκδηλώθηκαν και σοβαρές εθνοτικές αντιπαραθέσεις συνέβησαν στον χώρο αυτόν, ήδη από τους μέσους και ύστερους βυζαντινούς χρόνους .
Δεν είναι πρόσφατη η διχογνωμία στο ζήτημα της ενότητας της ελληνικής ιστορίας. Π.χ. ο Γιάννης Κορδάτος θεωρεί ότι:
στο Μεσαίωνα… υπήρχαν μόνο Έλληνες και ελληνόγλωσσοι πληθυσμοί, δεν αποτελούσαν όμως συγκροτημένο έθνος .
Ο Άρνολντ Τόυνμπη επισημαίνει:
Στη διάρκεια του μεταβατικού σταδίου (284-602 μ. Χ.) από την αρχαιοελληνική στη βυζαντινή περίοδο της ελληνικής ιστορίας, οι ίδιοι οι Έλληνες αποφάσισαν ποια από τα στοιχεία του αρχαιοελληνικού τρόπου ζωής πρέπει να απορρίψουν και ποια θα πρέπει να διατηρήσουν… Η αυτοκρατορία συνέχισε να είναι κατ’όνομα ρωμαïκή, αλλά στην πραγματικότητα είχε καταστεί ελληνική και παρέμεινε ελληνική παρά τις εφήμερες ανακατακτήσεις ορισμένων περιοχών από τον Ιουστινιανό Α΄ .
Σπουδαίες μελέτες δείχνουν ότι η νεοελληνική ταυτότητα διαμορφώθηκε στην ύστερη Βυζαντινή περίοδο . Κατ’ εξοχήν σημαντική υπήρξε η περίοδος μετά το 1204, η «φραγκοκρατία» : πολιτικός κατακερματισμός, διανομή των κατακτημένων εδαφών, σύσταση μιας «λατινικής» αυτοκρατορίας (‘‘Partitio Romanie’’), δημιουργία ελληνορθόδοξων κρατών, οικονομική επέκταση των Δυτικών, επιθέσεις Σέρβων και Βουλγάρων, κατακτητική προέλαση Τούρκων . Η όλη διαδικασία συνιστούσε συρρίκνωση και τεμαχισμό του ελληνορωμαïκού πολιτικού-διοικητικού πλαισίου. H λατινική κατάκτηση δεν εξάλειψε τον ανταγωνισμό ανάμεσα στα υπάρχοντα κοινωνικά στρώματα . Ο Νίκος Σβορώνος τονίζει ότι «την αντίθεση ‘‘Ελλην-χριστιανός’’ την αντικαθιστά για άλλη μια φορά η αντίθεση ‘‘Ελλην-βάρβαρος’’». Πέραν της διαίρεσης σε ενωτικούς και ανθενωτικούς, η διεκδίκηση της ελληνικής ταυτότητας ήταν εμφανής ήδη στους λογίους της εποχής . Ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου δέχεται ότι έθνος είναι «το λαïκόν σύνολον του οποίου όλα τα τμήματα εις σημαντικάς εποχάς της ιστορίας των είχαν κοινάς περιπετείας και ως εκ τούτου έχουν, εκτός μερικών σχέσεων καταγωγής, κοινά ιδιαίτερα στοιχεία πολιτισμού και προπαντός συνείδησιν ότι αποτελούν ιδιαιτέραν λαïκήν ενότητα» . O Θεόδωρος Ζιάκας προσδιόρισε το έθνος ως «δομή παραδόσεων» . Επιπλέον, υποστηρίζεται ότι το εθνικό αίσθημα τρέφεται από την αυγή των Νέων Χρόνων με τον διαποτισμό από την παράδοση και τα δημοτικά τραγούδια . Ας υπομνησθεί ότι ο προσδιορισμός της έννοιας του έθνους και της εθνικότητας στις κοινωνίες που προήλθαν από την αποσύνθεση της οθωμανικής αυτοκρατορίας επικράτησε να γίνεται στη βάση ενός συνδυασμού γνωρισμάτων που συνιστά μείξη εθνογλωσσικών και θρησκευτικών κριτηρίων: Έλληνας είναι ο ελληνόφωνος ορθόδοξος, Βούλγαρος ο βουλγαρόφωνος ορθόδοξος, Τούρκος είναι ο τουρκόφωνος σουννίτης Μουσουλμάνος κλπ. Οι επαναστατημένοι Έλληνες διεξήγαγαν τον Αγώνα για την ανεξαρτησία στο πλαίσιο των επιδιώξεων που συνοπτικά προαναφέρθηκαν. Ήταν επόμενο, το εξεγερμένο γένος ή έθνος να ορίζει την ταυτότητά του κατ’ αντιπαράθεσιν προς τον κατακτητή, κυρίαρχο αλλόθρησκο, αλλοεθνή δυνάστη, να τον θεωρεί προαιώνιο εχθρό .
ΘΕΟΔΩΡΟΣ Σ. ΜΠΑΤΡΑΚΟΥΛΗΣ
* Το παρόν σημείωμα (δημοσιεύεται εδώ χωρίς τις υποσημειώσεις που το συνοδεύουν) αποτελεί μικρό μέρος μιας ευρύτερης εργασίας του συγγραφέα η οποία έχει αποσταλεί για δημοσίευση στο περιοδικό ΝΕΟΣ ΕΡΜΗΣ Ο ΛΟΓΙΟΣ [περιοδική - τετραμηνιαία - έκδοση της Εταιρείας Μελέτης ελληνικού Πολιτισμού. Στις σελίδες του δημοσιεύονται άρθρα επιστημονικού περιεχομένου σχετικά με θέματα νεοελληνικού πολιτισμού.].
ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΜΕ ΕΜΦΑΣΗ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ, ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ, ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΜΥΝΑΣ
Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2011
«Ανησυχητικό» το επίπεδο των κυβερνοεπιθέσεων στη Βρετανία
«Ανησυχητικό» το επίπεδο των κυβερνοεπιθέσεων στη Βρετανία
Σύμφωνα με τις μυστικές υπηρεσίες της χώρας
Ηλεκτρονική Έκδοση
enet.gr, 14:01 Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2011
Σε ανησυχητικό επίπεδο έχουν φτάσει οι κυβερνο-επιθέσεις εναντίον της κυβέρνησης, των επιχειρήσεων και των τραπεζών της Βρετανίας και απειλούν τα «οικονομικά της συμφέροντα», δήλωσε αξιωματούχος των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών.
Μια "ευρείας κλίμακας επίθεση" με στόχο το Φόρειν Οφις και άλλα υπουργεία αποτράπηκε το καλοκαίρι, δήλωσε ο Ιαν Λόμπχαμ, διευθυντής της κυβερνητικής Υπηρεσίας Πληροφοριών στον τομέα της Επικοινωνίας (GCHQ), σε συνέντευξή του στους Times, μια ημέρα πριν από διεθνή διάσκεψη στο Λονδίνο με θέμα το Διαδίκτυο.
Η Βρετανία θα επενδύσει τα επόμενα τέσσερα χρόνια 650 εκατομμύρια στερλίνες (περίπου ένα δισεκατομμύριο ευρώ) στην πρόληψη ανάλογων επιθέσεων.
"Παρακολουθούμε την άνθηση μιας διεθνούς αγοράς εγκληματικότητας, μιας παράλληλης οικονομίας στην οποία τα στοιχεία τραπεζικών καρτών Βρετανών αποκαλύπτονται με αντάλλαγμα κυβερνοδολάρια", υπογράμμισε ο ίδιος, αναφερόμενος σε μια υπόθεση οικονομικού εγκλήματος την οποία αποκάλυψε η υπηρεσία του, όταν αριθμοί πιστωτικών καρτών πωλούνταν από παράνομες ιστοσελίδες για ελάχιστα ποσά όπως 70 πέννες (0,80 ευρώ).
Η GCHQ, ανάλογη με την αμερικανική Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας χειρίζεται επιχειρήσεις συλλογής πληροφοριών και αποκρυπτογράφησης κωδίκων και αποτελεί την πρώτη γραμμή άμυνας της Βρετανίας απέναντι στις επιθέσεις στον κυβερνοχώρο.
"Οι χώρες που δεν είναι σε θέση να εγγυηθούν της ασφάλεια των συστημάτων πληροφορικής των τραπεζών τους, της πνευματικής ιδιοκτησίας των επιχειρησεών τους, θα βρεθούν στο μέλλον σε πολύ δύσκολη θέση", προειδοποίησε από την πλευρά του ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Γουίλιαμ Χέιγκ σε άρθρο που δημοσιεύεται επίσης στους Times.
"Θα είναι δυσκολότερο για τις επιχειρήσεις να αναπτύσσονται και να επιβιώνουν και για τους ιδιώτες να διασφαλίζουν εμπιστευτικές πληροφορίες", επισήμανε ο Χέιγκ.
Τόσο ο Χέιγκ όσο και ο Λόμπχαμ τόνισαν πως κυβερνήσεις και επιχειρήσεις χρειάζεται να δράσουν από κοινού για να αντιμετωπίσουν τις απειλές.
Σύμφωνα με τις μυστικές υπηρεσίες της χώρας
Ηλεκτρονική Έκδοση
enet.gr, 14:01 Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2011
Σε ανησυχητικό επίπεδο έχουν φτάσει οι κυβερνο-επιθέσεις εναντίον της κυβέρνησης, των επιχειρήσεων και των τραπεζών της Βρετανίας και απειλούν τα «οικονομικά της συμφέροντα», δήλωσε αξιωματούχος των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών.
Μια "ευρείας κλίμακας επίθεση" με στόχο το Φόρειν Οφις και άλλα υπουργεία αποτράπηκε το καλοκαίρι, δήλωσε ο Ιαν Λόμπχαμ, διευθυντής της κυβερνητικής Υπηρεσίας Πληροφοριών στον τομέα της Επικοινωνίας (GCHQ), σε συνέντευξή του στους Times, μια ημέρα πριν από διεθνή διάσκεψη στο Λονδίνο με θέμα το Διαδίκτυο.
Η Βρετανία θα επενδύσει τα επόμενα τέσσερα χρόνια 650 εκατομμύρια στερλίνες (περίπου ένα δισεκατομμύριο ευρώ) στην πρόληψη ανάλογων επιθέσεων.
"Παρακολουθούμε την άνθηση μιας διεθνούς αγοράς εγκληματικότητας, μιας παράλληλης οικονομίας στην οποία τα στοιχεία τραπεζικών καρτών Βρετανών αποκαλύπτονται με αντάλλαγμα κυβερνοδολάρια", υπογράμμισε ο ίδιος, αναφερόμενος σε μια υπόθεση οικονομικού εγκλήματος την οποία αποκάλυψε η υπηρεσία του, όταν αριθμοί πιστωτικών καρτών πωλούνταν από παράνομες ιστοσελίδες για ελάχιστα ποσά όπως 70 πέννες (0,80 ευρώ).
Η GCHQ, ανάλογη με την αμερικανική Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας χειρίζεται επιχειρήσεις συλλογής πληροφοριών και αποκρυπτογράφησης κωδίκων και αποτελεί την πρώτη γραμμή άμυνας της Βρετανίας απέναντι στις επιθέσεις στον κυβερνοχώρο.
"Οι χώρες που δεν είναι σε θέση να εγγυηθούν της ασφάλεια των συστημάτων πληροφορικής των τραπεζών τους, της πνευματικής ιδιοκτησίας των επιχειρησεών τους, θα βρεθούν στο μέλλον σε πολύ δύσκολη θέση", προειδοποίησε από την πλευρά του ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Γουίλιαμ Χέιγκ σε άρθρο που δημοσιεύεται επίσης στους Times.
"Θα είναι δυσκολότερο για τις επιχειρήσεις να αναπτύσσονται και να επιβιώνουν και για τους ιδιώτες να διασφαλίζουν εμπιστευτικές πληροφορίες", επισήμανε ο Χέιγκ.
Τόσο ο Χέιγκ όσο και ο Λόμπχαμ τόνισαν πως κυβερνήσεις και επιχειρήσεις χρειάζεται να δράσουν από κοινού για να αντιμετωπίσουν τις απειλές.
Ο συντηρητικός Πλέβνελιεφ, νέος πρόεδρος της Βουλγαρίας
Ο συντηρητικός Πλέβνελιεφ, πρόεδρος της Βουλγαρίας
Έντυπη Έκδοση
Ελευθεροτυπία, Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2011
Ο υποψήφιος του κυβερνώντος συντηρητικού κόμματος της Βουλγαρίας Ρόσεν Πλέβνελιεφ εκλέγεται πρόεδρος της χώρας, μετά το δεύτερο γύρο των εκλογών, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις όλων των ινστιτούτων δημοσκοπήσεων, που παρακολούθησαν τις προεδρικές και δημοτικές εκλογές της χώρας.
Παρά τα μόλις δύο χρόνια θητείας στην πολιτική, ο ηλικίας 47 ετών πρώην επιχειρηματίας, με καταμετρημένο το 50% των ψήφων, συγκέντρωνε νωρίς χθες βράδυ το 54,1%, σύμφωνα με την Κεντρική Εκλογική Επιτροπή της χώρας. Ο αντίπαλός του, σοσιαλιαστής Ιβάιλο Κάλφιν συγκέντρωνε 45,9%. Το αξίωμα του προέδρου είναι κυρίως συμβολικό, όμως οι εκλογές ήταν τεστ για τον συντηρητικό πρωθυπουργό Μπόικο Μπορίσοφ, η χώρα του οποίου αφενός αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες και αφετέρου πιέζεται από τις Βρυξέλλες να επιδείξει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στην καταπολέμηση της διαφθοράς και της εγκληματικότητας.
Έντυπη Έκδοση
Ελευθεροτυπία, Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2011
Ο υποψήφιος του κυβερνώντος συντηρητικού κόμματος της Βουλγαρίας Ρόσεν Πλέβνελιεφ εκλέγεται πρόεδρος της χώρας, μετά το δεύτερο γύρο των εκλογών, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις όλων των ινστιτούτων δημοσκοπήσεων, που παρακολούθησαν τις προεδρικές και δημοτικές εκλογές της χώρας.
Παρά τα μόλις δύο χρόνια θητείας στην πολιτική, ο ηλικίας 47 ετών πρώην επιχειρηματίας, με καταμετρημένο το 50% των ψήφων, συγκέντρωνε νωρίς χθες βράδυ το 54,1%, σύμφωνα με την Κεντρική Εκλογική Επιτροπή της χώρας. Ο αντίπαλός του, σοσιαλιαστής Ιβάιλο Κάλφιν συγκέντρωνε 45,9%. Το αξίωμα του προέδρου είναι κυρίως συμβολικό, όμως οι εκλογές ήταν τεστ για τον συντηρητικό πρωθυπουργό Μπόικο Μπορίσοφ, η χώρα του οποίου αφενός αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες και αφετέρου πιέζεται από τις Βρυξέλλες να επιδείξει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στην καταπολέμηση της διαφθοράς και της εγκληματικότητας.
Σήμερα η απάντηση της Συρίας στις εκκλήσεις του Αραβικού Συνδέσμου
Σήμερα η απάντηση της Συρίας στις εκκλήσεις του Αραβικού Συνδέσμου
Για απόσυρση των αρμάτων και έναρξη του διαλόγου
Ηλεκτρονική Έκδοση
enet.gr, 13:14 Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2011
Ο Αραβικός Σύνδεσμος ζήτησε από τις συριακές αρχές να σταματήσουν αμέσως τη βία, να απομακρύνουν τα άρματα μάχης από τους δρόμους και να προχωρήσουν σε διάλογο με την αντιπολίτευση, δήλωσε σήμερα ο γ.γ. του Συνδέσμου, Ναμπίλ αλ Αράμπι. Η Συρία θα απαντήσει σήμερα.
Σύνοδος του Αραβικού Συνδέσμου για τη Συρία
Υπουργική επιτροπή του Αραβικού Συνδέσμου περιμένει σήμερα στην Ντόχα την απάντηση του καθεστώτος 'Ασαντ στις προτάσεις αυτές.
Το αραβικό σχέδιο προβλέπει "την αποχώρηση των αρμάτων μάχης και τον άμεσο τερματισμό της βίας", επισήμανε ο Αλ Αράμπι.
Ο ίδιος πρόσθεσε πως στο κείμενο αναφέρεται επίσης "η έναρξη εθνικού διαλόγου στο Κάιρο ανάμεσα σε όσους συγκροτούν την αντιπολίτευση και το καθεστώς της Δαμασκού", το οποίο μέχρι τώρα δεν δέχεται την πρόταση για διεξαγωγή διαλόγου στο εξωτερικό.
Η πρόταση αυτή για εθνικό διάλογο παρουσιάστηκε στον Μπασάρ αλ Άσαντ την Τετάρτη στη Δαμασκό από την αραβική υπουργική επιτροπή με επικεφαλής τον πρωθυπουργό του Κατάρ, Χάμαντ Μπεν Τζάσεμ αλ Θάνι.
Ο Σύρος υπουργός Εξωτερικών Ουαλίντ αλ Μουαλέμ αναμένεται να ανακοινώσει σήμερα την απάντηση της χώρας του στην αραβική πρόταση.
Για απόσυρση των αρμάτων και έναρξη του διαλόγου
Ηλεκτρονική Έκδοση
enet.gr, 13:14 Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2011
Ο Αραβικός Σύνδεσμος ζήτησε από τις συριακές αρχές να σταματήσουν αμέσως τη βία, να απομακρύνουν τα άρματα μάχης από τους δρόμους και να προχωρήσουν σε διάλογο με την αντιπολίτευση, δήλωσε σήμερα ο γ.γ. του Συνδέσμου, Ναμπίλ αλ Αράμπι. Η Συρία θα απαντήσει σήμερα.
Σύνοδος του Αραβικού Συνδέσμου για τη Συρία
Υπουργική επιτροπή του Αραβικού Συνδέσμου περιμένει σήμερα στην Ντόχα την απάντηση του καθεστώτος 'Ασαντ στις προτάσεις αυτές.
Το αραβικό σχέδιο προβλέπει "την αποχώρηση των αρμάτων μάχης και τον άμεσο τερματισμό της βίας", επισήμανε ο Αλ Αράμπι.
Ο ίδιος πρόσθεσε πως στο κείμενο αναφέρεται επίσης "η έναρξη εθνικού διαλόγου στο Κάιρο ανάμεσα σε όσους συγκροτούν την αντιπολίτευση και το καθεστώς της Δαμασκού", το οποίο μέχρι τώρα δεν δέχεται την πρόταση για διεξαγωγή διαλόγου στο εξωτερικό.
Η πρόταση αυτή για εθνικό διάλογο παρουσιάστηκε στον Μπασάρ αλ Άσαντ την Τετάρτη στη Δαμασκό από την αραβική υπουργική επιτροπή με επικεφαλής τον πρωθυπουργό του Κατάρ, Χάμαντ Μπεν Τζάσεμ αλ Θάνι.
Ο Σύρος υπουργός Εξωτερικών Ουαλίντ αλ Μουαλέμ αναμένεται να ανακοινώσει σήμερα την απάντηση της χώρας του στην αραβική πρόταση.
ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ: Σύνοδος στην Πόλη, εκρήξεις στην Καμπούλ
ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ: Σύνοδος στην Πόλη, εκρήξεις στην Καμπούλ
Έντυπη Έκδοση
Ελευθεροτυπία, Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2011
Η ασφάλεια και το μέλλον της χώρας βρίσκονται στο επίκεντρο της συνόδου για το Αφγανιστάν που φέρνει στην Κωνσταντινούπολη αντιπροσωπείες περιφερειακών δυνάμεων, Δυτικούς αξιωματούχους και την Αμερικανίδα Υπ.Εξ. Χίλαρι Κλίντον.
Πριν από την έναρξη των εργασιών την Τετάρτη, αύριο ο Τούρκος πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιουλ συναντά τον πρόεδρο του Αφγανιστάν, Χαμίντ Καρζάι, και τον Πακιστανό ομόλογό του, Ασίφ Αλι Ζαρνταρί, έχοντας στον πυρήνα της τριμερούς επαφής την περιφερειακή ασφάλεια.
Ενώ η αφγανική κυβέρνηση, σε συνεργασία με τους Δυτικούς υποστηρικτές της, καλείται να προετοιμαστεί εν όψει της αποχώρησης των συμμαχικών δυνάμεων το 2014, επίθεση αυτοκτονίας με 17 νεκρούς συγκλόνισε το Σάββατο την Καμπούλ. Αυτοκίνητο παγιδευμένο με εκρηκτικά οδήγησε ο καμικάζι πάνω σε λεωφορείο στην Καμπούλ, αφαιρώντας τη ζωή από 13 στρατιωτικούς και πολιτικούς υπαλλήλους της Διεθνούς Δύναμης Αρωγής για την Ασφάλεια στο Αφγανιστάν (ISAF) υπό το ΝΑΤΟ και 4 Αφγανούς πολίτες. Οι Ταλιμπάν ανέλαβαν την ευθύνη ενισχύοντας για άλλη μια φορά τις ανησυχίες των Αφγανών, που αμφιβάλλουν αν οι δυνάμεις ασφαλείας της χώρας θα μπορέσουν επιτυχώς να τους αντιμετωπίσουν μετά την αποχώρηση των συμμαχικών δυνάμεων.
Ζητώντας τη συνδρομή των γειτόνων του, όμως «χωρίς ανάμιξη» στα εσωτερικά του Αφγανιστάν, η Αμερικανίδα Υπ.Εξ. δήλωσε ότι οι ΗΠΑ εργάζονται με την κυβέρνηση Καρζάι προκειμένου να εξασφαλιστεί η εθνική συμφιλίωση αλλά και ο σεβασμός στην εδαφική ακεραιότητα της χώρας. Σύμφωνα πάντως με Δυτικούς αξιωματούχους, η σύνοδος στην Κωνσταντινούπολη προετοιμάζει το έδαφος για τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν και τη διεθνή παρουσία, που θα οριστικοποιηθούν στην επόμενη σύνοδο στη Βόνη τον Δεκέμβριο. Γι' αυτό και σε δηλώσεις τους στα διεθνή πρακτορεία μιλούν για «μικρές προσδοκίες», τονίζοντας ότι επιτυχία θα θεωρηθεί εάν καθοριστεί ο χάρτης διαλόγου για θέματα περιφερειακής ασφάλειας.
ΙΩΑΝΝΑ ΝΙΑΩΤΗ (Πηγές: Ass. Press, Reuters, Γαλλικό, ΑΠΕ)
Έντυπη Έκδοση
Ελευθεροτυπία, Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2011
Η ασφάλεια και το μέλλον της χώρας βρίσκονται στο επίκεντρο της συνόδου για το Αφγανιστάν που φέρνει στην Κωνσταντινούπολη αντιπροσωπείες περιφερειακών δυνάμεων, Δυτικούς αξιωματούχους και την Αμερικανίδα Υπ.Εξ. Χίλαρι Κλίντον.
Πριν από την έναρξη των εργασιών την Τετάρτη, αύριο ο Τούρκος πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιουλ συναντά τον πρόεδρο του Αφγανιστάν, Χαμίντ Καρζάι, και τον Πακιστανό ομόλογό του, Ασίφ Αλι Ζαρνταρί, έχοντας στον πυρήνα της τριμερούς επαφής την περιφερειακή ασφάλεια.
Ενώ η αφγανική κυβέρνηση, σε συνεργασία με τους Δυτικούς υποστηρικτές της, καλείται να προετοιμαστεί εν όψει της αποχώρησης των συμμαχικών δυνάμεων το 2014, επίθεση αυτοκτονίας με 17 νεκρούς συγκλόνισε το Σάββατο την Καμπούλ. Αυτοκίνητο παγιδευμένο με εκρηκτικά οδήγησε ο καμικάζι πάνω σε λεωφορείο στην Καμπούλ, αφαιρώντας τη ζωή από 13 στρατιωτικούς και πολιτικούς υπαλλήλους της Διεθνούς Δύναμης Αρωγής για την Ασφάλεια στο Αφγανιστάν (ISAF) υπό το ΝΑΤΟ και 4 Αφγανούς πολίτες. Οι Ταλιμπάν ανέλαβαν την ευθύνη ενισχύοντας για άλλη μια φορά τις ανησυχίες των Αφγανών, που αμφιβάλλουν αν οι δυνάμεις ασφαλείας της χώρας θα μπορέσουν επιτυχώς να τους αντιμετωπίσουν μετά την αποχώρηση των συμμαχικών δυνάμεων.
Ζητώντας τη συνδρομή των γειτόνων του, όμως «χωρίς ανάμιξη» στα εσωτερικά του Αφγανιστάν, η Αμερικανίδα Υπ.Εξ. δήλωσε ότι οι ΗΠΑ εργάζονται με την κυβέρνηση Καρζάι προκειμένου να εξασφαλιστεί η εθνική συμφιλίωση αλλά και ο σεβασμός στην εδαφική ακεραιότητα της χώρας. Σύμφωνα πάντως με Δυτικούς αξιωματούχους, η σύνοδος στην Κωνσταντινούπολη προετοιμάζει το έδαφος για τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν και τη διεθνή παρουσία, που θα οριστικοποιηθούν στην επόμενη σύνοδο στη Βόνη τον Δεκέμβριο. Γι' αυτό και σε δηλώσεις τους στα διεθνή πρακτορεία μιλούν για «μικρές προσδοκίες», τονίζοντας ότι επιτυχία θα θεωρηθεί εάν καθοριστεί ο χάρτης διαλόγου για θέματα περιφερειακής ασφάλειας.
ΙΩΑΝΝΑ ΝΙΑΩΤΗ (Πηγές: Ass. Press, Reuters, Γαλλικό, ΑΠΕ)
Ισραήλ: Ο Μπαράκ διέψευσε κοινή απόφαση με Νετανιάχου για επίθεση στο Ιράν
Ισραήλ: Ο Μπαράκ διέψευσε κοινή απόφαση με Νετανιάχου για επίθεση στο Ιράν
Ηλεκτρονική Έκδοση
enet.gr, 13:38 Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2011
Ο ισραηλινός υπουργός Άμυνας Εχούντ Μπαράκ διέψευσε σήμερα την είδηση των ισραηλινών μέσων ενημέρωσης που τον ήθελαν να είχε συναποφασίσει μαζί με τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου επίθεση κατά των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν
Χαρακτηριστικά αρθρογράφος της εφημερίδας Γεντιότ Αχρονότ Ναχούμ Μπαρνέα έγραψε ότο "Νετανιάχου και Μπαράκ δείχνουν ότι αυτοί προτρέπουν στην επίθεση. Ο Νετανιάχου νομίζει ότι ο Μαχμούντ Αχμαντινεζάντ είναι ο Χίτλερ και, ότι αν δεν τον σταματήσουν εγκαίρως, ένα νέο Ολοκαύτωμα θα συμβεί. Η δημοτικότητα που απέκτησε με την πρόσφατη απελευθέρωση του Γκιλάντ Σαλίτ, δίνει στον Νετανιάχου μια αίσθηση ισχύος". Ωστόσο ο αρχηγός του γενικού επιτελείου ενόπλων δυνάμεων στρατηγός Μπένι Γκαντζ, ο επικεφαλής της Μοσάντ Ταμίρ Πάρντο, ο αρχηγός των υπηρεσιών πληροφοριών του στρατού στρατηγός Αβίβ Κοτσαβί και ο αρχηγό της Σιν Μπετ, της υπηρεσίας εσωτερικής ασφαλείας Γιόραμ Κοέν διαφώνησαν με την επιλογή αυτή, σύμφωνα με τα ΜΜΕ.
Σε δήλωση του στο ραδιόφωνο του ισραηλινού στρατού ο Μπαράκ απάντησε ότι "δεν χρειάζεται να είναι κάποιος ιδιοφυΐα για να καταλάβει ότι το 2011 στο Ισραήλ δύο άνθρωποι δεν μπορούν να αποφασίζουν και να ενεργούν μόνοι τους. Υπάρχουν στο υπουργείο Άμυνας και στο γραφείο του πρωθυπουργού χιλιάδες σελίδες για τις συνομιλίες που διεξήχθησαν (για το Ιράν) παρουσία δεκάδων αξιωματούχων και υπουργών".
Παρόλα αυτά ο Μπαράκ επανέλαβε ότι η πρόοδος του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος προς την απόκτηση πυρηνικών όπλων “συνιστά την κύρια απειλή για την ασφάλεια της περιοχής, κυρίως του Ισραήλ" και συμπλήρωσε ότι “πρέπει να ενεργούμε με όλα τα απαραίτητα μέσα και να μην αποκλείουμε καμιά επιλογή" αναφερόμενος και στις διεθνείς πιέσεις και κυρώσεις.
Ηλεκτρονική Έκδοση
enet.gr, 13:38 Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2011
Ο ισραηλινός υπουργός Άμυνας Εχούντ Μπαράκ διέψευσε σήμερα την είδηση των ισραηλινών μέσων ενημέρωσης που τον ήθελαν να είχε συναποφασίσει μαζί με τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου επίθεση κατά των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν
Χαρακτηριστικά αρθρογράφος της εφημερίδας Γεντιότ Αχρονότ Ναχούμ Μπαρνέα έγραψε ότο "Νετανιάχου και Μπαράκ δείχνουν ότι αυτοί προτρέπουν στην επίθεση. Ο Νετανιάχου νομίζει ότι ο Μαχμούντ Αχμαντινεζάντ είναι ο Χίτλερ και, ότι αν δεν τον σταματήσουν εγκαίρως, ένα νέο Ολοκαύτωμα θα συμβεί. Η δημοτικότητα που απέκτησε με την πρόσφατη απελευθέρωση του Γκιλάντ Σαλίτ, δίνει στον Νετανιάχου μια αίσθηση ισχύος". Ωστόσο ο αρχηγός του γενικού επιτελείου ενόπλων δυνάμεων στρατηγός Μπένι Γκαντζ, ο επικεφαλής της Μοσάντ Ταμίρ Πάρντο, ο αρχηγός των υπηρεσιών πληροφοριών του στρατού στρατηγός Αβίβ Κοτσαβί και ο αρχηγό της Σιν Μπετ, της υπηρεσίας εσωτερικής ασφαλείας Γιόραμ Κοέν διαφώνησαν με την επιλογή αυτή, σύμφωνα με τα ΜΜΕ.
Σε δήλωση του στο ραδιόφωνο του ισραηλινού στρατού ο Μπαράκ απάντησε ότι "δεν χρειάζεται να είναι κάποιος ιδιοφυΐα για να καταλάβει ότι το 2011 στο Ισραήλ δύο άνθρωποι δεν μπορούν να αποφασίζουν και να ενεργούν μόνοι τους. Υπάρχουν στο υπουργείο Άμυνας και στο γραφείο του πρωθυπουργού χιλιάδες σελίδες για τις συνομιλίες που διεξήχθησαν (για το Ιράν) παρουσία δεκάδων αξιωματούχων και υπουργών".
Παρόλα αυτά ο Μπαράκ επανέλαβε ότι η πρόοδος του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος προς την απόκτηση πυρηνικών όπλων “συνιστά την κύρια απειλή για την ασφάλεια της περιοχής, κυρίως του Ισραήλ" και συμπλήρωσε ότι “πρέπει να ενεργούμε με όλα τα απαραίτητα μέσα και να μην αποκλείουμε καμιά επιλογή" αναφερόμενος και στις διεθνείς πιέσεις και κυρώσεις.
Ρωσικές αιχμές για την καταστολή των διαδηλωτών της Wall Street
Ρωσικές αιχμές για την καταστολή των διαδηλωτών της Wall Street
enet.gr, 13:19 Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2011
Οι πρόσφατες αστυνομικές επιχειρήσεις για την καταστολή των διαδηλωτών του κινήματος «Καταλάβατε την Wall Street» σε ανεπτυγμένες χώρες αποτελούν σαφή ένδειξη υποκρισίας εκ μέρους μερικών δυτικών κυβερνήσεων, δήλωσε σήμερα ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ.
Οι περισσότερες μεγάλες δυτικές χώρες έχουν κατηγορήσει επανειλημμένα πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, μεταξύ των οποίων και της Ρωσίας, ότι δεν σέβονται τη δημοκρατία όταν οι αρχές χρησιμοποιούν βία για να διαλύσουν αντικυβερνητικές συγκεντρώσεις.
Μερικές από τις ίδιες αυτές δυτικές κυβερνήσεις εξαπέλυσαν τις τελευταίες εβδομάδες την αστυνομία εναντίον των διαδηλωτών του κινήματος Occupy Wall Street, δήλωσε ο Λαβρόφ.
Το Κρεμλίνο είναι πρόθυμο να συζητήσει με τους "δυτικούς συναδέλφους" πιθανά προβλήματα σε ό,τι αφορά την υποστήριξη των θεμελιωδών ελευθεριών από τη ρωσική κυβέρνηση αλλά μόνον αν αυτές οι χώρες είναι πρόθυμες να αποδεχθούν τις ρωσικές επικρίσεις για το γεγονός ότι κάνουν κι αυτές τα ίδια, δήλωσε ο Ρώσος υπουργός.
"Η Ρωσία δεν προτίθεται να αποδεχθεί μια κατάσταση στην οποία εταίροι της Ρωσίας στη Δύση μπορούν να θέτουν ερωτήσεις στη Μόσχα, χωρίς να πρέπει να δέχονται και εκείνοι ερωτήσεις από τη Ρωσία για τα δικά τους προβλήματα", δήλωσε ο Λαβρόφ.
"Και δεν είναι λίγα τα προβλήματα που έχουν, και συνεχίζονται", πρόσθεσε.
enet.gr, 13:19 Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2011
Οι πρόσφατες αστυνομικές επιχειρήσεις για την καταστολή των διαδηλωτών του κινήματος «Καταλάβατε την Wall Street» σε ανεπτυγμένες χώρες αποτελούν σαφή ένδειξη υποκρισίας εκ μέρους μερικών δυτικών κυβερνήσεων, δήλωσε σήμερα ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ.
Οι περισσότερες μεγάλες δυτικές χώρες έχουν κατηγορήσει επανειλημμένα πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, μεταξύ των οποίων και της Ρωσίας, ότι δεν σέβονται τη δημοκρατία όταν οι αρχές χρησιμοποιούν βία για να διαλύσουν αντικυβερνητικές συγκεντρώσεις.
Μερικές από τις ίδιες αυτές δυτικές κυβερνήσεις εξαπέλυσαν τις τελευταίες εβδομάδες την αστυνομία εναντίον των διαδηλωτών του κινήματος Occupy Wall Street, δήλωσε ο Λαβρόφ.
Το Κρεμλίνο είναι πρόθυμο να συζητήσει με τους "δυτικούς συναδέλφους" πιθανά προβλήματα σε ό,τι αφορά την υποστήριξη των θεμελιωδών ελευθεριών από τη ρωσική κυβέρνηση αλλά μόνον αν αυτές οι χώρες είναι πρόθυμες να αποδεχθούν τις ρωσικές επικρίσεις για το γεγονός ότι κάνουν κι αυτές τα ίδια, δήλωσε ο Ρώσος υπουργός.
"Η Ρωσία δεν προτίθεται να αποδεχθεί μια κατάσταση στην οποία εταίροι της Ρωσίας στη Δύση μπορούν να θέτουν ερωτήσεις στη Μόσχα, χωρίς να πρέπει να δέχονται και εκείνοι ερωτήσεις από τη Ρωσία για τα δικά τους προβλήματα", δήλωσε ο Λαβρόφ.
"Και δεν είναι λίγα τα προβλήματα που έχουν, και συνεχίζονται", πρόσθεσε.
O Aγώνας για την ανεξαρτησία της Ελλάδας, το επαναστατικό κύμα στα Βαλκάνια και οι γενεσιουργοί παράγοντές τους - του Θεόδωρου Μπατρακούλη
O Aγώνας για την ανεξαρτησία της Ελλάδας, το επαναστατικό κύμα στα Βαλκάνια και οι γενεσιουργοί παράγοντές τους
του Θεόδωρου Μπατρακούλη
Ο
αγώνας για την Ανεξαρτησία της Ελλάδας είχε ευρεία ιστορική σημασία. Υπήρξε η
κύρια εκδήλωση στη Ν/A
Ευρώπη ενός επαναστατικού κύματος που ήταν προïόν διαφόρων παραγόντων. Ως κύριοι
μεταξύ τους μπορούν να αναφερθούν:
α) Tο
πολύπτυχο κίνημα αντίστασης και εθνικής αφύπνισης, κατάληξη πολύπλευρης
μακραίωνης ιστορικής πορείας. Αφετηρίες αυτής της διαδικασίας ήταν το Βυζάντιο,
και σημαντικοί σταθμοί της η δημιουργία «εξωκεντρικών» ελληνικών κρατών μετά το 1204,
η αντίσταση του ελληνικού κόσμου (ακόμα και μέσα στις φραγκοκρατούμενες
περιοχές) και η συνακόλουθη αναζωογόνηση των ελληνικών σπουδών, της τέχνης και
της φιλολογίας[1].
Κατά τη διάρκεια της οθωμανικής κατάκτησης και κυριαρχίας αναδύθηκε ένα
πρωτότυπο ιστορικό σχήμα, από το οποίο γεννήθηκε οι έννοιες της «Eκκλησίας-κεφαλής
του έθνους» και του «εθνάρχη»[2]. Κατά την
περίοδο αυτή, ο ορθόδοξος κλήρος βρέθηκε επί κεφαλής ενός είδους «παθητικής αντίστασης» - η οποία κάποιες φορές έλαβε
πλέον ενεργητικές μορφές - εναντίον των κατακτητών κυρίαρχων[3].
Κατά την διάρκεια της μακροχρόνιας Οθωμανικής κυριαρχίας, οι Ελληνες, όπως και
οι άλλοι χριστιανικοί βαλκανικοί λαοί, διατήρησαν την ιδιαίτερη ταυτότητά τους
χάρη στην Ορθόδοξη χριστιανική θρησκεία. Στη λατρεία και στη ζωή της υπό τον
Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Ορθόδοξης Εκκλησίας χρησιμοποιούνταν η ελληνική
γλώσσα. Πέραν της Εκκλησίας, σημαντικοί παράγοντες της εθνικής επιβίωσης
υπήρξαν οι κοινότητες[4]
και η παιδεία, με όλους τους σοβαρούς περιορισμούς που επιβάλλονταν στην άσκησή
της[5].
Eκτός των καταπιέσεων των Οθωμανών, αιτία του μεταξύ αυτών και των
χριστιανών χάσματος και του πόθου των τελευταίων για απελευθέρωση, και, κατά
συνέπεια, γενεσιουργό παράγοντα της επανάστασης του 1821 αποτέλεσε και το
πολιτικό και ιδεολογικό περιεχόμενο της Μεγάλης Ιδέας (συνείδηση της καταγωγής
των Ελλήνων, η διαφορετική θρησκεία, οι διαφορές στον τρόπο ζωής και το
πολιτιστικό επίπεδο, οι μακροχρόνιες προσδοκίες των υποδούλων κ.ά.)[6].
Η Μεγάλη Ιδέα απέφερε τους πρώτους καρπούς της κατά τον Αγώνα του 1821. Και
μετά την δημιουργία της απόφυσης που ονομάστηκε ελληνικό κράτος (πρωτόκολλα του Λονδίνου, Φεβρουάριος 1830)[7], εξακολουθούσε να εμπνέει τους Ελληνες για τη δημιουργία μιας νέας
ελληνικής αυτοκρατορίας με κέντρο την Κωνσταντινούπολη. Συναντούσε ανταπόκριση
στις καρδιές όλων ανεξαιρέτως των Ελλήνων, του ελληνικού βασιλείου και των
υποδούλων[8].
Αν η Μεγάλη Ιδέα ανδρώθηκε κατά το διάστημα της μακροχρόνιας δουλείας στους
Οθωμανούς, την αρχή της πρέπει να την αναζητήσουμε στην περίοδο 1204-1453. Η Ελένη Γλύκατζη-Ahrweiler έχει επισημάνει ότι η Mεγάλη Ιδέα υπήρξε μια ανάσταση του ονείρου της
ανακατάληψης της Κωνσταντινούπολης, καθώς και του αντιλατινικού αισθήματος του
ελληνικού λαού, η απαρχή του οποίου τοποθετείται στην Αλωση του 1204 και στην
Αυτοκρατορία της Νικαίας. «Ο λόγος ενθρονισμού του αυτοκράτορα Θεoδώρου Α΄
Λασκάρεως αννάγγελλε, πράγματι, την θεμελίωση αυτής της ιδεολογίας και συνιστά
εξ αυτού του γεγονότος τον πολιτικό και ιδεολογικό χάρτη της νέας
Αυτοκρατορίας, ο οποίος υιοθετήθηκε απερίφραστα και ανενδοίαστα από τους
Βυζαντινούς στο σύνολό τους...»[9].
β)
Ο Διαφωτισμός και η Γαλλική Επανάσταση του 1789[10].
O
ελληνικός Διαφωτισμός αναπτύσσεται κατά τις τελευταίες δεκαετίες του 18ου
αιώνα, καθυστερημένα σε σύγκριση με την εκδήλωση και ανάπτυξη του φαινομένου
στη δυτική Ευρώπη. Η εξάπλωσή του στον ελληνικό πνευματικό χώρο συμβατικά έχει
διακριθεί σε τρεις περιόδους. Η προδρομική περίοδος (κύριοι εκπρόσωποι ο
Ιώσηπος Μοισιόδαξ, ο Ευγένιος Βούλγαρης[11]
και ο νεώτερος Νικηφόρος Θεοτόκης)[12]
φέρει τη σφραγίδα της επιρροής του Βολταίρου. Η δεύτερη περίοδος χαρακτηρίζεται
από την σημαντική επίδραση των Γάλλων εγκυκλοπαιδιστών (τυπικός εκπρόσωπος ο
Φαναριώτης Δημήτριος Καταρτζής, 1730-1807)[13].
Η τρίτη περίοδος συνδέεται με ένα κίνημα διανοουμένων σταθερά εμπνεόμενων από
τις αρχές της ελευθερίας και της ισότητας της Γαλλικής Επανάστασης, αλλά
αποδοκιμάζουν τη βίαιη επιβολή τους[14].
Η Γαλλική Επανάσταση του 1789 ενίσχυσε την ανάπτυξη του ελληνικού Διαφωτισμού
και φιλελευθερισμού, καθώς και των ριζοσπαστικών κινημάτων στη Ν/Α Ευρώπη.
Στους χριστιανικούς λαούς των Βαλκανίων, η Γαλλική Επανάσταση και η
ναπολεόντεια Αυτοκρατορία που αναδύθηκε από αυτήν, άφησαν να διαφανεί η
δυνατότητα αποτίναξης του οθωμανικού ζυγού. Μετά την έκρηξη της Γαλλικής
Επανάστασης, πραγματοποιήθηκαν μεγάλες ιδεολογικές ζυμώσεις στις ελληνικές
κοινότητες του εξωτερικού, αλλά και στην Ελλάδα. Οι κριτικές εναντίον διαφόρων
δημοκρατικών και νεοïδεατών πήραν και διαστάσεις πολεμικής[15].
Εξάλλου, ο Αδαμάντιος Κοραής[16],
εκφράζοντας την αποστροφή του για τη ρωσική αυτοκρατορία - που, όπως έγραφε,
δεν μπορούσε να επιβληθεί παρά «με Καλμούκους και Κοζάκους»[17]
-, θεωρούσε ότι το ελληνικό έθνος έπρεπε να στηρίξει τις ελπίδες του στους
δημοκρατικούς Γάλλους και μετά την παλινόρθωση στη Γαλλία, στους «Αγγλοαμερικανούς»[18],
δηλαδή στους Αμερικανούς.
Αδαμάντιος
Κοραής (1748-1833)
Η δημοκρατική αρχή, που λειτούργησε ως
νέο θεμέλιο για τη νομιμοποίηση της επαναστατικής εξουσίας στη Γαλλία,
δημιούργησε ένα νέο σπουδαίο ζήτημα: το εγχείρημα του ορισμού του(ών)
εκπροσώπου(ων) του δήμου (λαού) - πολιτική οντότητα που έμελλε στο εξής να
παραγκωνίσει τον μονάρχη ως υπέρτατη εξουσία -, καθώς και της οριοθέτησης των
εξουσιών και δικαιοδοσιών τους. Ο 19ος αιώνας θεωρείται και υπήρξε
σε γενικές γραμμές ο αιώνας της ενδυνάμωσης της αστικής τάξης, της προόδου του
φιλελευθερισμού και της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, της ανάδυσης των
εργατικών κινημάτων και των σοσιαλιστικών ιδεών. Ωστόσο, μέχρι και τον Α΄
Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ η ιστορία της Βρετανίας και της Γαλλίας μπορεί να μελετηθεί
κυρίως στο πλαίσιο του αστικού φιλελευθερισμού, η ιστορία μεγάλου μέρους της
υπόλοιπης Ευρώπης πρέπει να εξεταστεί ως συνάρτηση ενός πολυπλοκότερου
συνδυασμού των δυνάμεων του φιλελευθερισμού, του εθνικισμού και της δημιουργίας
των εθνικών κρατών[19].
Ρήγας
Βελεστινλής (Φεραίος) (1757-1798)
γ) Τα δημοκρατικά ομοσπονδιακά οράματα
ορισμένων επαναστατών διανοουμένων και ακτιβιστών. Μεταξύ τους εξέχουσα θέση
κατείχε ο Ρήγας Βελεστινλής (πρώτος κήρυκας της συναδέλφωσης των βαλκανικών
λαών)[20].
Όπως επισημαίνει ο καθηγητής Γιώργος Κοντογιώργης, η «Ελληνική
Δημοκρατία»
του Ρήγα στοχεύει, αφενός στην επαναστατική επίλυση του εθνικού προβλήματος
και, αφετέρου στην εγκαθίδρυση ενός πολιτειακού συστήματος, που συνδυάζει τη
δημοκρατική αυτοκυβέρνηση σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο και μια
ολοκληρωμένη εκδοχή αντιπροσώπευσης στο πεδίο της κεντρικής πολιτείας. Το
πολιτειακό σύστημα του Ρήγα προέκρινε την επανίδρυση της οικουμενικής
κοσμόπολης στη βάση του έθνους-κοσμοσυστήματος, όχι τη δημιουργία ενός
αυταρχικού/δεσποτικού κράτους ή έστω ενός κράτους-έθνους[21].
Kατά
τον Λουκά Αξελό, υπήρξε θεμελιώδης η συμβολή του Ρήγα στη διαμόρφωση της
εθνικής και κοινωνικής συνείδησης στην Ελλάδα: «στην
διεύρυνση και το βάθαιμα στις σύγχρονες συνθήκες του νοήματος του δημοκρατικού
πατριωτισμού, όπως αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του Διαφωτισμού»[22].
O
Γιώργος Καραμπελιάς τονίζει ότι «στη μακρά πορεία της ελληνικής
παλιγγενεσίας, ο Βελεστινλής σηματοδοτεί το τέλος μιας περιόδου, κατά την οποία
οι Έλληνες αναζητούσαν την ανεξαρτησία τους στηριζόμενοι πρωτίστως στη συνδρομή
των ξένων, και την απαρχή μιας νέας, κατά την οποία τολμούν να διανοούνται και
να προετοιμάζουν μια νέα ανεξάρτητη πολιτειακή τάξη. Και επειδή κλείνει μια
περίοδο και ανοίγει μία νέα, συνιστά, την εμβληματικότερη μορφή της νεώτερης
ελληνικής ιδεολογίας, εξ αιτίας ακριβώς της μοναδικής του συνθετικότητας:
Συγγραφέας ρομαντικών διηγημάτων και στιχουργημάτων, έργων επιστημονικής εκλαΐκευσης
και αρχαιογνωσίας, εκδότης υπέροχων χαρτών, χρησμολογικών κειμένων και βιβλίων
στρατιωτικής τακτικής, συγγραφέας επαναστατικού «προγράμματος»,
ποιητής -λόγιος και λαϊκός-, τραγουδιστής και μουσικός, προπαντός οργανωτής και
αδάμαστος επαναστάτης μέχρι τέλους...»[23]
[1] Απόστολος Βακαλόπουλος, Η πορεία του Γένους. Από το Βυζάντιο στο Νέο
Ελληνισμό, Θεσσαλονίκη: Βάνιας, 1992, σ. 43 κεξ., ιδιαίτ. 54 κεξ.
[2] Βλ. Ν. Μοσχοβάκης, Το εν Ελλάδι δημόσιον δίκαιον επί
Τουρκοκρατίας, Αθήναι: 1882, Eπανέκδ. Αθήνα: Καραβίας, 1η
ανατύπωση 1973, 2η 1988. Σταύρoς Aνεστίδης, H Eθναρχική παράδοση της Μεγάλης
Εκκλησίας και ο Μανουήλ Iω.
Γεδεών,
Διδακτορική Διατριβή, Τμήμα Πολιτικών Επιστημών και Δημόσιας Διοίκησης,
Πανεπιστήμιο Αθηνών, 1993.
[3] Πρβλ. Steven Runciman, The Great Church
in Captivity, Cambridge :
Cambridge University Press, 1968, σ. 208-225, ιδιαίτ. σ. 208-209. Βλ. και παραπάνω την αναφορά για τους κλέφτες.
[4] Βλ. Γιώργος Κοντογιώργης, Κοινωνική δυναμική και Πολιτική αυτοδιοίκηση,
Οι ελληνικές κοινότητες της τουρκοκρατίας,
Αθήνα, Νέα Σύνορα, 1982, σ. 581. Nικόλαoς Πανταζόπoυλoς, Ο Ελληνικός κοινοτισμός και η Ελληνική
κοινοτική παράδοση, Aθήνα: Παρουσία, 1993.
[5] Βλ. Τρύφων Ε. Ευαγγελίδης, Η Παιδεία επί Τουρκοκρατίας (Ελληνικά Σχολεία από της αλώσεως μέχρι Καποδιστρίου), Τόμοι Α΄+Β΄, Εν Αθήναις 1936, 8ο, σελ. +373 + 547, Aθήνα: Βιβλιοπ. Δ. Ν. Καραβία, 1992. Νίκος Γ. Ζαχαρόπουλος, Η παιδεία στην τουρκοκρατία, Θεσσαλονίκη: Πουρναράς, 2000. Χρυσούλα Χρ. Μότσιου, «Ὁ Ἄνθιμος Γαζῆς καὶ ἡ προσφορά του στὴν παιδεία κατὰ τὴν Τουρκοκρατία», στό: Πρακτικά Πανελληνίου Συνεδρίου, Θεσσαλοί Φιλόσοφοι, Λάρισα-Τσαρίτσανη, 1998, σσ. 323-338.
[6] Κ. Παπαρρηγόπουλος, Ιστορία του Ελληνικού Εθνους, Εκδ. Β΄,
τ. Ε΄, Εν Αθήναις, 1887, σ. 693 κ. ε.
[7] Baron I. De Testa, Recueil des Traités de la Porte ottomane, Vol. II, Paris ,
1865, σ. 381-387. Χ. Νικολάου, Διεθνείς πολιτικές και στρατιωτικές
συνθήκες-συμφωνίες & συμβάσεις, Αθήνα, Φλώρος, 1996, σ. 94-96.
[8] Charles K. Tuckerman, The
Greeks of today, New York :
G. P. Putnam & Sons, 1872, σ. 125.
[9]
Ελένη Γλύκατζη-Ahrweiler, Η πολιτική ιδεολογία της
Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, Aθήνα:
Aργώ, 1977, σ.
123 κ.εξ. «Η Mεγάλη
Ιδέα υπήρξε μια
κυρίαρχη ιδεολογία, ένας ιστός που διασφάλιζε την συνοχή, ένας καθοριστικός παράγοντας
του συλλογικού υποσυνειδήτου, ένας ομολογημένος ή ανομολόγητος στόχος του
μεταβυζαντινού ελληνισμού... Η κύρια μακρο-ιστορική συνθήκη της Μεγάλης Ιδέας είναι
ο οικουμενικός και συνθετικός χαρακτήρας του ελληνικού πολιτισμού», γράφει ο
Μελέτης Μελετόπουλος. Βλ. τα κείμενα των H. Ahrweiler, M. Μελετόπουλου, Κ. Δημαρά και άλλων
στο “H
Μεγάλη Ιδέα”, θεματικό
αφιέρωμα της επιθεώρησης Nέα
Κοινωνιολογία,
Αριθ. 21, άνοιξη 1996, Aθήνα.
Βλ. επίσης Κ. Θ. Δημαράς, Κωνσταντίνος
Παπαρρηγόπουλος, Aθήνα,
1986. Κ. Δημαράς, Ελληνικός Ρομαντισμός,
Aθήνα: 1982. Κ.
Σάθας, Mεσαιωνική
Bιβλιοθήκη, Τόμ.
Α΄, σ. 106 κ. εξ.
[10] Βλ.
Constantin Dimaras, La Grèce au temps de Lumières, Genève: Droz,
1969. Πασχάλης Kιτρομηλίδης,
Η Γαλλική επανάσταση και η Νοτιοανατολική
Ευρώπη, Aθήνα:
Διάττων, 1990 (πρόσφατη έκδοση, Aθήνα: Πορεία, 2000).
[11] Π. Κιτρομηλίδης, Νεοελληνικός Διαφωτισμός, 1999, όπ. π., σ. 49, 52-66, 75-76, 178-188,
192-197, 225-226, 526-530, 551-555, κ. α.
[12] Βλ.
Gregory L. Bruess, Religion, Identity and
Empire. A Greek Archbishop in the Russia
of Catherine the Great, Boulder ,
1997. Gregory
Bruess, «Νεοελληνικός Διαφωτισμός στη Νότια Ρωσία»,
2008, Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, Εύξεινος Πόντος, Mετάφρ. Χαρά Ροβίθη, URL: <http://www.ehw.gr/l.aspx?id=11538>
[13] Π. Κιτρομηλίδης, Νεοελληνικός Διαφωτισμός, 1999, όπ. π., σ. 76, 198, 202-220, 245, 312,
556-557, κ. α.
[14] Ν. Ψημμένος
(ανθολ./εισαγ./σχόλια), Η ελληνική
φιλοσοφία από το 1453 ως το 1821, Αθήνα: Γνώση, 1989, Τόμος Β΄. Κρίτων
Χρυσοχοίδης, «Ο Ελληνισμός υπό την τουρκική κυριαρχία Επιβίωση και Αναγέννηση»,
Ελληνική Ιστορία, Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών/Η Καθημερινή, 2010, Τόμος 5, σ. 27.
[15] Γ. Κορδάτος, Μεγάλη
Ιστορία της Ελλάδας, όπ. π., χ.
χ,, Τόμος 9, σ. 306 κ. εξ. Γεώργιος Σταμ. Λάιος, «Ο Αθανάσιος Ψαλλίδας
αντιδημοκράτης. 1793. Ανέκδοτα δοκουμέντα από το αρχείον της Βιέννης», Ηπειρωτική Εστία, 59 (1957), σ. 214-224.
[16] Ο Αδαμάντιος
Κοραής γεννήθηκε το 1748 στη Σμύρνη και πέθανε το 1833 στο Παρίσι. Είχε
αποφασιστική συμβολή στη διαμόρφωση του κινήματος του Νεοελληνικού Διαφωτισμού.
Η απόπειρά του να ασχοληθεί με το εμπόριο (επιθυμία της οικογένειάς του)
απέτυχε και έτσι το 1777 εγκατέλειψε το Άμστερνταμ και επέστρεψε στην Σμύρνη,
απ' όπου έφυγε ξανά το 1782, για ιατρικές σπουδές στο Μονπελιέ. Από το Παρίσι,
όπου εγκαταστάθηκε, επιδίωξε την πνευματική αφύπνιση των υποδούλων Ελλήνων με
το εκδοτικό και εν γένει συγγραφικό του έργο. Βλ. Θεοδόσιος Γ. Κοκκαλιάδης
/ Γεώργιος Π. Μουτάφης, Ο Αδαμάντιος Κοραής περί πολιτείας και δικαίου, Ἐν Χίῳ: Ἐκ τοῦ Τυπογραφεῖου Ἐλευθερίας, 1935. Α.
Β. Δασκαλάκης, Ο Α. Κοραής και η
ελευθερία των Ελλήνων, Αθήνα: 1965.
Κ.
Θ. Δημαράς, «Το σχήμα του Διαφωτισμού», Ελληνικός Διαφωτισμός, Αθήνα: Ερμής,
19802, σ. 23-120. Κ. Θ. Δημαράς, «Ο Κοραής και η εποχή του», στο Ελληνικός
Διαφωτισμός, Αθήνα: Ερμής, 19802, σ. 301-390. Γεώργιος Δ. Μεταλληνός,
«Ὁ Ἀδαμάντιος Κοραῆς καὶ ἡ ὀρθοδοξία», στό: Παράδοση και
αλλοτρίωση, Ἀθήνα, Δόμος, 1986, σσ. 149-190. Ανδρέας Μάμουκας, Αδαμάντιος Κοραής:
Βίος και έργα, Αθήνα: ΜΙΕΤ, 1999.
[17] Α. Β. Δασκαλάκης, Ο Α. Κοραής και η ελευθερία των Ελλήνων,
Αθήνα: 1965, σ. 187-188, 190.
[18] Α. Β. Δασκαλάκης, Ο Α. Κοραής
και η ελευθερία των …, 1965, όπ. π.,
σ. 491-492.
[19] Βλ. Ε. Μ. Βurns, Ευρωπαϊκή ιστορία: Εισαγωγή στην ιστορία και
τον πολιτισμό της νεότερης Ευρώπης, Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής, 1983, Τόμος
Β΄, σ. 117 κεξ.
[20] Αναφορικά με τον Ρήγα
Βελεστινλή και το ιστορικό συγκείμενo της εποχής του: Ε. Legrand-Lambrou, Aνέκδοτα Εργα περί Ρήγα
Βελεστινλή, Aθήνα: 1891. Γ. Kορδάτος, O Rήγας Φεραίος και η Βαλκανική
Ομοσπονδία,
Αθήνα: Eπικαιρότητα,
1983. Φ. Mιχαλόπουλος,
Ρήγας ο Βελεστινλής, Θεσσαλικά Χρονικά,
Τόμ. 1 (1930), σ. 35. Λ. Αξελός, Ρήγας
Βελεστινλής-Σταθμοί και όρια στην διαμόρφωση της εθνικής και κοινωνικής
συνείδησης στην Ελλάδα, Αθήνα: Στοχαστής, 2003. Γ. Κοντογιώργης, Η Ελληνική Δημοκρατία του Ρήγα Βελεστινλή,
Αθήνα: Παρουσία, 2008.
[21] Γ. Κοντογιώργης, Η Ελληνική Δημοκρατία του Ρήγα Βελεστινλή,
Αθήνα: Παρουσία, 2008.
[22] Λουκάς Αξελός, Ρήγας Βελεστινλής-Σταθμοί και όρια στην
διαμόρφωση της εθνικής και κοινωνικής συνείδησης στην Ελλάδα, Αθήνα:
Στοχαστής, 2003, σ. 27.
[23] Γιώργος Καραμπελιάς, Η ανολοκλήρωτη επανάσταση του Ρήγα
Βελεστινλή, Αθήνα Εναλλακτικές Εκδόσεις, Μάιος 2011.
Παρασκευή 21 Οκτωβρίου 2011
Η S&P σχεδιάζει την υποβάθμιση πέντε ευρωπαϊκών κρατών
Η S&P σχεδιάζει την υποβάθμιση πέντε ευρωπαϊκών κρατών
Ηλεκτρονική Έκδοση
enet.gr, 09:47 Παρασκευή 21 Οκτωβρίου 2011
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Standard & Poor's, ο διεθνής οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης πιθανότατα θα υποβαθμίσει πέντε Ευρωπαϊκές χώρες – συμπεριλαμβανομένης και της άριστης σε διαβάθμιση Γαλλίας – κατά μία ή δύο βαθμίδες σε περίπτωση που η Ευρώπη διολισθήσει σε ύφεση και αυξηθούν οι δανειακές ανάγκες των κυβερνήσεων.
Τα στρες τεστ που έγιναν σε έκθεση της S&P, εκτιμούν την ικανότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΔΝΤ να υποστηρίξουν την Ευρωζώνη υπό δύο διαφορετικά σενάρια: μία δεύτερη ύφεση όπως αυτή του 2008-2009 και μία ύφεση με υψηλές αβεβαιότητες.
«Οι διαβαθμίσεις πιστοληπτικής αξιοπιστίας των Γαλλίας, Ισπανίας, Ιταλίας, Ιρλανδίας και Πορτογαλίας πιθανότατα θα μειωθούν κατά 1-2 βαθμίδες οποιοδήποτε σενάριο επικρατήσει» δήλωσε η S&P.
Το χειρότερο οικονομικό σενάριο θα σήμαινε επίσης την ανάγκη ανακεφαλαιοποίησης πολυάριθμων τραπεζών σε Ισπανία, Ιταλία και Πορτογαλία, δήλωσε η S&P, προσθέτοντας πως οι τρέχοντες μηχανισμοί στήριξης δεν θα είναι επαρκείς εφόσον οι συνθήκες επιδεινωθούν πέραν των προσδοκιών.
«Η Γαλλία πιθανότατα να υποβαθμιστεί σε ΑΑ+ από ΑΑΑ εξαιτίας της επιδείνωσης της δημοσιονομικής της θέσης, ακόμη και εάν η πίεση που της ασκηθεί είναι μετριοπαθής», τόνισαν οι αναλυτές του οίκου.
Τα σενάρια αυτά δεν είναι οι βασικές εκτιμήσεις της S&P αλλά πρέπει να λογαριάζονται ως πολύ πιθανά εφόσον τα πράγματα λάβουν δυσμενέστερη τροπή, εκτιμά ο διεθνής οίκος.
Οι οικονομολόγοι ανησυχούν για το ότι η παγκόσμια οικονομία μπορεί να οδηγηθεί σε μία δεύτερη ύφεση, με τη διαφορά ότι τώρα οι κυβερνήσεις δεν θα έχουν τα περιθώρια να την αντιμετωπίσουν με νέα γενναία μέτρα πολιτικής.
Η S&P προβλέπει ανάπτυξη 1-1,5% στην Ευρωζώνη το 2012 βάσει του κεντρικού σεναρίου της, αλλά φοβάται περαιτέρω εξασθένιση.
http://www.enet.gr
Ηλεκτρονική Έκδοση
enet.gr, 09:47 Παρασκευή 21 Οκτωβρίου 2011
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Standard & Poor's, ο διεθνής οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης πιθανότατα θα υποβαθμίσει πέντε Ευρωπαϊκές χώρες – συμπεριλαμβανομένης και της άριστης σε διαβάθμιση Γαλλίας – κατά μία ή δύο βαθμίδες σε περίπτωση που η Ευρώπη διολισθήσει σε ύφεση και αυξηθούν οι δανειακές ανάγκες των κυβερνήσεων.
Τα στρες τεστ που έγιναν σε έκθεση της S&P, εκτιμούν την ικανότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΔΝΤ να υποστηρίξουν την Ευρωζώνη υπό δύο διαφορετικά σενάρια: μία δεύτερη ύφεση όπως αυτή του 2008-2009 και μία ύφεση με υψηλές αβεβαιότητες.
«Οι διαβαθμίσεις πιστοληπτικής αξιοπιστίας των Γαλλίας, Ισπανίας, Ιταλίας, Ιρλανδίας και Πορτογαλίας πιθανότατα θα μειωθούν κατά 1-2 βαθμίδες οποιοδήποτε σενάριο επικρατήσει» δήλωσε η S&P.
Το χειρότερο οικονομικό σενάριο θα σήμαινε επίσης την ανάγκη ανακεφαλαιοποίησης πολυάριθμων τραπεζών σε Ισπανία, Ιταλία και Πορτογαλία, δήλωσε η S&P, προσθέτοντας πως οι τρέχοντες μηχανισμοί στήριξης δεν θα είναι επαρκείς εφόσον οι συνθήκες επιδεινωθούν πέραν των προσδοκιών.
«Η Γαλλία πιθανότατα να υποβαθμιστεί σε ΑΑ+ από ΑΑΑ εξαιτίας της επιδείνωσης της δημοσιονομικής της θέσης, ακόμη και εάν η πίεση που της ασκηθεί είναι μετριοπαθής», τόνισαν οι αναλυτές του οίκου.
Τα σενάρια αυτά δεν είναι οι βασικές εκτιμήσεις της S&P αλλά πρέπει να λογαριάζονται ως πολύ πιθανά εφόσον τα πράγματα λάβουν δυσμενέστερη τροπή, εκτιμά ο διεθνής οίκος.
Οι οικονομολόγοι ανησυχούν για το ότι η παγκόσμια οικονομία μπορεί να οδηγηθεί σε μία δεύτερη ύφεση, με τη διαφορά ότι τώρα οι κυβερνήσεις δεν θα έχουν τα περιθώρια να την αντιμετωπίσουν με νέα γενναία μέτρα πολιτικής.
Η S&P προβλέπει ανάπτυξη 1-1,5% στην Ευρωζώνη το 2012 βάσει του κεντρικού σεναρίου της, αλλά φοβάται περαιτέρω εξασθένιση.
http://www.enet.gr
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)