ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΜΕ ΕΜΦΑΣΗ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ, ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ, ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΜΥΝΑΣ
Παρασκευή 25 Σεπτεμβρίου 2009
H ψευδολογία των πρόωρων εκλογών
Αρθρογραφία - Πολιτική
Συντάκτης: Γιώργος Κακαρελίδης
Τρίτη, 22 Σεπτεμβρίου 2009
Αναδημοσίευση από το Αντίβαρο (http://www.antibaro.gr/index.php?option= com_content&view=article&id=5803:0909-prowres&catid=55:politics&Itemid=89)
Οι πολιτικοί των περισσοτέρων κομμάτων και δη των λεγομένων κομμάτων "εξουσίας" πρέπει είτε να φοβούνται -ως ο οξαποδώ το λιβάνι, την πραγματική Δημοκρατία (παρά τις συνήθεις μεγαλοστομίες) είτε να θεωρούν τον Λαό εντελώς ανεγκέφαλο. Δεν εξηγείται αλλοιώς η περιφρόνηση που δείχνουν σε θεσμούς, διαδικασίες, Συντάγματα για να διατηρήσουν (ή καταλάβουν) την όποια εξουσία. Πάρτε για παράδειγμα την προκήρυξη πρόωρων Εκλογών.
Εντεχνα αποκρύπτουν ότι η Βουλή, ως Νομοθετική εξουσία, εκλέγεται για μία τετραετία ενώ κυβερνήσεις (εκτελεστική εξουσία) μπορούμε να έχουμε πολλές. Με τις αναδομήσεις και παραιτήσεις, ακόμη και του Πρωθυπουργού, οι κυβερνήσεις της εκλεγμένης Βουλής μπορεί να είναι πολλές και το μόνο που χρειάζονται είναι η ψήφος εμπιστοσύνης της Βουλής και ΟΧΙ Νέα Βουλή. Η Βουλή δεν έχει απολύτως κανένα λόγο διάλυσης, ούτε να παρακολουθεί την εξάντληση ή μη κυβερνητικής τετραετίας. Πολύ περισσότερο δεν επιτρέπεται διάλυση δεύτερη φορά για την ίδια αιτία.
Εκτός 1 από 12, οι μεταπολιτευτικές εκλογές ανάδειξης Βουλής έγιναν πρόωρα με επίκληση ίδιων(!!) θεμάτων που κανένα δεν απετέλεσε προεκλογικό αντικείμενο και κανένα δεν επιλύθηκε:
-1977 πρόωρες εκλογές για άμεση αντιμετώπιση Κυπριακού, ελληνοτουρκικών σχέσεων και ένταξης της χώρας στην ΕΟΚ. Ομως η τότε ΕΟΚ είχα αποφασίσει πολιτικά την ένταξη και απέμενε -με την χρήση υπηρεσιακών παραγόντων, το 'κλείσιμο' των κεφαλαίων ένταξης. Το δε Κυπριακό και τα ελληνοτουρκικά ... καλά κρατούν ακόμη. Φυσικά απεκρύβη το γεγονός του φόβου μητροπολιτικών παραγόντων για την άνοδο του τότε ΠΑΣΟΚ και των σχεδίων μεταπήδησης στην Προεδρία της Δημοκρατίας του τότε Πρωθυπουργού.
-1985 πρόωρες εκλογές για συνταγματική αναθεώρηση και αντιμετώπιση διαχρονικών (sic) εθνικων προβλημάτων. Στην προεκλογική περίοδο επεκράτησε το εξωπέταγμα του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας με αποτέλεσμα η προκύψασα Βουλή κάθε άλλο παρά να έχει τους καλύτερους "συνταγματολόγους".
-1989, 1989, 1990 Ο πρώτες γίνονται κανονικά οι δεύτερες 5 μήνες μετά και οι τρίτες 6 μήνες αργότερα. Εκλογές αποκλειστικά κομματικών σκοπιμοτήτων .
-1993, πρόωρες, λόγω μη δεδηλωμένης, όμως στην πραγματικότητα λόγω …ΟΤΕ.
-1996 πρόωρες εκλογές για προάσπιση των εθνικών δικαίων Ελλάδος και Κύπρου (!!) και ισότιμη συμμετοχή στην μετεξέλιξη της ΕΕ. Το προεκλογικό σύνθημα βέβαια ήταν ‘καθαρές’ λύσεις -προφανώς εσοκομματικές, γιατί η μέν προάσπιση κατέληξε στην Μαδρίτη και στο Ελσίνκι υπέρ των εθνικών ‘δικαίων’ τής ... Τουρκίας, πράγμα που αναίρεσε και κάθε ισοτιμία αντιμετώπισης μας από την ΕΕ.
-2000 και πρόωρες εκλογές για την ένταξη στην ΟΝΕ. Φυσικά, όπως και στα προηγούμενα, κανένα από τα δύο μεγάλα κόμματα δεν διαφωνούσε. Η ΟΝΕ στην πραγματικότητα δεν απασχόλησε ιδιαίτερα την προεκλογική περίοδο, με αποτέλεσμα η μόνη πολιτική επέμβαση που θάπρεπε να συζητηθεί -η αντιστοιχία δηλαδή ευρώ- δραχμής να καταλήξει σε μια υπερανατίμηση του νομίσματος εις βάρος της ελληνικής παραγωγής. Ανισοτιμία που πληρώνουμε συνεχώς.
-2004 πρόωρες για την ένταξη της Κύπρου που όμως είχε ... κλείσει, λίγους μήνες πριν. Η πραγματικότητα (η αποδοχή δηλαδή από τους κυβερνώντες του σχεδίου Ανάν αποκρύπτεται. Και ο προεκλογικός αγώνας διεξάγεται πρωτότυπα με το ...δαχτυλίδι.Τον ορισμό διαδόχου από τον ...Πρωθυπουργό. Ο οποίος γνωρίζοντας τον εθνοκτόνο χαρακτήρα του Σχεδίου Ανάν για Κύπρο και Ελλάδα, προτιμά να φάει το όνειδος ο διάδοχος του, που στέλνεται από τον λαό στην ...αναμονή. -2007 και το έθιμο συνεχίζεται. Πρόωρες για την ...σύνταξη προϋπολογισμού. Παγκόσμια πρωτοτυπία, μια απλή συνεργασία υπηρεσιακών παραγόντων και Πολιτικών Προϊσταμένων να απαιτεί “νωπή” προσφυγή στις κάλπες. Κανείς βέβαια δεν εξήγησε πόσο καιρό διατηρείται νωπή, ωσάν να είναι λαχανικό, η λαϊκή εντολή.
-2009, παραλογισμός!!. Νωπή εντολή για τα ….οικονομικά. Εκλογή δηλαδή ...νομοθετικής εξουσίας για μια κρίση που δεν δημιούργησε ο Λαός , ούτε φυσικά η κυβέρνηση, ούτε είναι η αιτία των προβλημάτων μας, ούτε οι Τράπεζες μας είχαν σημαντική συμμετοχή στα αμερικάνικα τοξικά ομόλογα. Αποτέλεσμα να πλασσάρεται προεκλογικά ως "όραμα" των κομμάτων εξουσίας, το αν θα πάρει αύξηση ο κόσμος ενός ή δύο ...καφέδων το μήνα, ή ποιός θα κάνει τον μάγκα στον ..Αλμούνια.
Ανατρέξαμε στο παρελθόν για να διαπιστώσουμε ότι όλες οι επικκλήσεις πρόωρων εκλογών ήταν προσχηματικές, χωρίς αποτέλεσμα για τις αιτιάσεις που προέβαλλαν (για την συνταγματική πτυχή, μπορεί κανείς να ανατρέξει στο άρθρο του κ. Ε. Δικαίου στο www.antibaro.com από όπου και οι αιτιάσεις). Θα μπορούσαν να λυθούν είτε υπηρεσιακά είτε με δημοψήφισμα είτε με απλή ..."ΔΗΜΟ"σκόπηση, είτε στο κάτω κάτω με παραίτηση. Που σημαίνει κατ' αρχήν μετασχηματισμό της μη αντιπροσωπευτικής 'δημοκρατίας' σε πραγματικά αντιπροσωπευτική με ανάκληση εκπροσώπων ανικάνων να επιλύουν προβλήματα. Παρεμπιπτόντως πρίν τιην διάλυση, εκάστοτε, της Βουλής κάθε κυβέρνηση θεωρούσε καθήκον της να ψηφίζει και ένα εκλογικό Νόμο , που τον βάφτιζε ‘ενισχυμένη (sic) αναλογική’. Πλήρης θεώρηση των ψηφοφόρων ως λειτουργικά αναλφάβητων. Γιατί το επίθετο ενισχύει την ιδιότητα και όχι το ανάποδο που κάνει ο Νόμος. Επομένως είναι αδύνατον να περιμένει κανείς ότι θα λύσουν, αυτοί, προβλήματα Παιδείας.
Ετσι ο Λαός πορεύεται με ηγεσίες που κάνουν οτιδήποτε για την εξουσία μέσα σε ένα σύστημα που κάθε άλλο παρά θυμίζει το “….όνομα μεν δια το μη ές ολίγους, αλλ’ ές πλείονας οικείν δημοκρατία κέκληται..”. Και, βεβαίως, αντιλαμβάνεται ότι κάποιιο λάκκο έχει η ..φάβα. Δεν μπορεί ο Καραμανλής να αποφάσισε ξαφνικά να θάψει, πολιτικά, εαυτόν και κόμμα. Ομως αυτό θα μας απασχολήσει σε επόμενη επιφυλλίδα.
του Γιώργου Κακαρελίδη
Καθηγητού εφαρμογών στην Επιχ. Ερευνα & Στατιστική
ΤΕΙ Πατρών
gkakarel@gmail.com
Πέμπτη 24 Σεπτεμβρίου 2009
Επιθέσεις κατά του Ελληνορθόδοξου Νεκροταφείου Βαλουκλή
Ψήφισμα του Δ.Σ. της Οικουμενικής Ομοσπονδίας Κωνσταντινουπολιτών για τις
Επιθέσεις κατά του Ελληνορθόδοξου Νεκροταφείου Βαλουκλή
4 Σεπτεμβρίου 2009
Το Δ.Σ. της Οικουμενικής Ομοσπονδίας Κωνσταντινουπολιτών (ΟΙ.ΟΜ.ΚΩ) έχοντας
ενημερωθεί για τις καταστροφές που έχουν προκληθεί από βανδάλους τη νύκτα 2-3 Σεπτεμβρίου 2009 σε μεγάλο αριθμό τάφων στο Ελληνορθόδοξο Νεκροταφείο της Ιεράς Πατριαρχικής Σταυροπηγιακής Μονής Ζωοδόχου Πηγής Βαλουκλή εκφράζει την έντονη ανησυχία και τον αποτροπιασμό του.
Επιθέσεις κατά των Νεκροταφείων αποτελούν βαρύτατες πράξεις βίας κατά των
ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθόσον συναντώνται σε περιπτώσεις βάναυσων
αντιμειονοτικών πράξεων αφού κίνητρο των βανδάλων είναι η βαρύτατη προσβολή και
ταπείνωση της κοινότητας από την οποία προέρχονται οι νεκροί. Οι Βανδαλισμοί αυτοί, που έχουν γίνει στην επέτειο της νύκτας τρόμου της 6-7/9/1955, και η πρόσφατη αναφορά
Βουλευτή της Τουρκίας για προσημείωση οικιών μειονοτικών στην Πόλη αυξάνει τον προβληματισμό μας.
Θα πρέπει η Τουρκική Κυβέρνηση άμεσα να ενεργήσει στα πλαίσια του Νόμου
προβαίνοντας στις απαιτούμενες ενέργειες εύρεσης των υπαιτίων και την παραδειγματική τους τιμωρία.
Η ΟΙ.ΟΜ.Κ$, ως ο Ομοσπονδιακός Φορέας των εκπατρισμένων Κωνσταντινουπολιτών σε όλη την γη, έχει επισημάνει στο παρελθόν προς την Τουρκική Κυβέρνηση και τους Διεθνείς Οργανισμούς την αναγκαιότητα λήψης μέτρων για την εξάλειψη των πράξεων φυλετικού μίσους στη Τουρκία. Καλούμε την Τουρκική κυβέρνηση να εξαλείψει τους μηχανισμούς παραγωγής και άσκησης βίας που στρέφονται κατά των μειονοτικών δικαιωμάτων, όπως αυτά περιγράφονται στη Συνθήκη της Λωζάνης, την Ευρωπαϊκή Σύμβαση δικαιωμάτων του Ανθρώπου και άλλες συναφείς διεθνείς συνθήκες.
Εκ μέρους του Δ.Σ. της ΟΙ.ΟΜ.ΚΩ.
Νικόλαος Ουζούνογλου Μιχαήλ Μαυρόπουλος
Πρόεδρος Γενικός Γραμματέας
Επικοινωνία: Οδός Καποδιστρίου 17, Φιλοθέη, 15237 Αθήνα
Τηλ. 30 6977008922,Φάξ: 302107723557
Email: nnap@otenet.gr
Αποτέφρωσαν τα γραφεία του ΡΕΣΑΛΤΟ
Αποτέφρωσαν τα γραφεία του ΡΕΣΑΛΤΟ
http://www.resaltomag.gr/
Τα τάγματα των κουκουλοφόρων του νέου φασισμού αποτέφρωσαν τα γραφεία του ΡΕΣΑΛΤΟ.
Σήμερα 22 Σεπτεμβρίου στις 5 το απόγευμα 100 κρανιοφόροι πλημμύρισαν την Πλατεία Εξαρχείων!!!
15 κρανιοφόροι με δύο βαριές επί μία ώρα κτυπούσαν μανιασμένα για να σπάσουν την πόρτα ασφαλείας των γραφείων.
Και οι αστυνομικοί που βρισκόντουσαν λίγα μέτρα μακριά δεν …πήρανε είδηση!!!
Αφού σπάσανε τις πόρτες μπήκανε στα γραφεία και έσπασαν κυριολεκτικά τα πάντα, μέχρι τα πλακάκια και τα ντουβάρια των τοίχων…
Μετά έβαλαν φωτιά και ολοκλήρωσαν το φασιστικό έργο τους.
Έφυγαν ανενόχλητοι αρπάζοντας και το κομπιούτερ…
Άφησαν και την υπογραφή τους: Την προκήρυξή τους.
Διαβάστε το φασιστικό "ήθος" και "ύφος":
«Τη στιγμή που η ελληνική δημοκρατία αποπειράται ν’ αντιμετωπίσει τ’αδιέξοδά της με την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, ο κατασταλτικός βραχίονας της, η ελληνική αστυνομία συνεχίζει να εξαπολύει καθημερινά πογκρόμ εναντίον των μεταναστών και των προσφύγων. Εκκενώσεις κτιρίων, έλεγχοι, απελάσεις, συλλήψεις, ξυλοδαρμοί, βιασμοί και δολοφονίες βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη του πολέμου εναντίον των κολασμένων του καπιταλιστικού κόσμου.
Στο πλευρό του θεσμισμένου κρατικού ρατσισμού συστρατεύονται διαφόρων ειδών καθάρματα: από τους παρακρατικούς νεοναζί και τους λαϊκιστές φασίστες μέχρι τους έφεδρους και τους καταστηματάρχες των φασιστό-«επιτροπών κατοίκων». Αλλά όχι μόνο αυτοί…σα νέοι δωσίλογοι, διάφοροι τσολιάδες-αυτοαποκαλούμενοι αριστεροί, μηρυκάζουν μέσα από έντυπα (σαν το Ρεσάλτο) και ιστοσελίδες (σαν το patari.org) το ρατσιστικό λόγο, πηγαίνουν χέρι χέρι με τα σύγχρονα τάγματα ασφαλείας και ξερνάνε το εθνικιστικό και σοβινιστικό δηλητήριο τους.
Μέσα σ’ αυτήν την πολεμική συνθήκη καθένας επιλέγει τη θέση μάχης που του αναλογεί. Κανένας δε βρίσκεται στο απυρόβλητο και ο καθένας θα πρέπει ν’αναμένει τις συνέπειες των λόγων και των πράξεων του. Έτσι λοιπόν, επιλέξαμε να επιτεθούμε στις 22.09.09 στα γραφεία του μηνιαίου περιοδικού Ρεσάλτο το οποίο έχει προπαγανδίσει διάφορες φασιστοσυνάξεις, όπως αυτή της 9ης Μάη στην Ομόνοια και την αντίστοιχη αυριανή στην πλατεία του Αγίου Παντελεήμονα.
ΡΑΤΣΙΣΤΕΣ ΑΠ’ ΟΠΟΥ ΚΙ ΑΝ ΠΡΟΕΡΧΕΣΤΕ, ΟΛΑ ΕΔΩ ΠΛΗΡΩΝΟΝΤΑΙ!
Η ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΣΤΟΥΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΘΑ ΠΕΡΑΣΕΙ ΑΠΟ ΠΑΝΩ ΣΑΣ!
επιτροπές κατοίκων από γειτονιές της Αθήνας»
ΜΑΤΑΙΠΟΝΟΥΝ αν πιστεύουν τα ενεργούμενα των μυστικών υπηρεσιών ότι θα τρομοκρατήσουν το ΡΕΣΑΛΤΟ.
Τετάρτη 23 Σεπτεμβρίου 2009
Πορεία ανάμεσα στις ''Συμπληγάδες'' της κρίσης της παγκοσμιοποίησης
- Κύριος λόγος των εκλογών της 4ης Οκτωβρίου η προώθηση σύμφωνων με τη Νέα Τάξη ‘‘λύσεων’’ σε Κυπριακό, Αιγαίο, Σκοπιανό και στο θέμα της λαθρομετανάστευσης
- Απαραίτητα η συγκρότηση νέου δημοκρατικού πολιτικού πόλου και η συμμετοχή σ’αυτόν νέων - και ηλικιακά - ανθρώπων
Ο Κώστας Καραμανλής προκήρυξε πρόωρες εκλογές για τις 4 Οκτωβρίου, δύο χρόνια αφότου ο ίδιος και η Νέα Δημοκρατία είχε λάβει ‘‘νωπή εντολή’’ διακυβέρνησης. Ο απερχόμενος πρωθυπουργός δεν είναι αφελής και γνωρίζει πολύ περισσότερα από όλους τους συνεργάτες του. Ο Καραμανλής παραιτήθηκε - στην ουσία - επειδή γνώριζε ότι δεν είχε κανένα περιθώριο να καθυστερήσει τις εκλογές. Υπονοούμε ότι κάτι πολύ άσχημο έρχεται για τον Ελληνισμό (και μακάρι να μην επαληθευτούμε). Οι εκλογές επιβλήθηκαν από τα πάνω και απ’έξω, από τα γνωστά ευρωατλαντικά κέντρα που καθορίζουν την πολιτική ζωή της Ελλάδας για δεκαετίες, επωφελούμενοι και από την οικονομική εξάρτησή της. Η χώρα πρέπει να ευθυγραμμιστεί με τις απαιτήσεις των νεοταξικών ιμπεριαλιστών για να διευκολυνθούν οι σχεδιαζόμενες ‘‘διευθετήσεις’’ στα μεγάλα εθνικά ζητήματα: Κυπριακό, Αιγαίο, Σκοπιανό, και στο θέμα της λαθρομετανάστευσης.
Ποιά είναι η κατάσταση της πατρίδας και του Ελληνισμού 35 χρόνια μετά τη μεταπολίτευση και την τραγωδία της Κύπρου;
Κυριαρχία του μεταπρατισμού στις οικονομικές δραστηριότητες, συρρίκνωση του αγροτικού πληθυσμού και της παραγωγικής βάσης της χώρας. Η οικονομία, η παιδεία, το σύστημα υγείας καμμένα!!!
Πολιτισμική αλλοτρίωση και κυριαρχία των εισαγόμενων πολιτιστικών προïόντων. Στο σύγχρονο σχολείο της αμάθειας η γνήσια παράδοση του τόπου/τρόπου μας, του λαού και των δημιουργών παραμένει στα αζήτητα, σαν άγνωστη λέξη.
Εξαφάνιση στην περίοδο της Μεταπολίτευσης περισσότερο ίσως από το 60% του υπάρχοντος το 1974 δασικού πλούτου της χώρας. Το 1998 η Πεντέλη, το 2003 η Σάμος κ. ά., το 2007 η Πελοπόννησος, η Πάρνηθα, ο Κίσαβος, το Πήλιο κ.ά. περιοχές με δασική βλάστηση και άνθρωποι και το βιός τους), εφέτος το υπόλοιπο Αττικής!!!
Υποταγή της Κύπρου στους σχεδιασμούς των ΗΠΑ-Μεγάλης Βρετανίας-Τουρκίας, με την προώθηση ‘‘λύσης’’ παρόμοιας με το διαλυτικό της Κυπριακής Δημοκρατίας σχέδιο Ανάν.
Στο Αιγαίο Πέλαγος σταθερή επιδίωξη της Τουρκίας (και της κυβέρνησης Ερντογάν) είναι να εγγράψει έναντι πάντων τον παραδοσιακό τουρκικό κατάλογο αμφισβήτησης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας.
Στη Θράκη, μετά τη μονομερή κήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου (‘‘Κοσόβας’’), επιτάθηκαν οι κινήσεις που έδειχναν ότι η τουρκική διπλωματία χρησιμοποιεί το μουσουλμανικό μειονοτικό στοιχείο ως «στρατηγική μειονότητα».
Η Αθήνα υποστηρίζει χωρίς όρους και ανταλλάγματα την ένταξη της νεοοθωμανικής Τουρκίας στην Ε.Ε.
Ανεξέλεγκτη πλημμυρίδα λαθρομεταναστών που προκαλεί η κρίση της Παγκοσμιοποίησης - της οποίας η εξέλιξη και οι συνέπειες είναι δύσκολο να προβλεφθούν.
Αλλοπρόσαλλη πολιτική στο σύγχρονο ‘‘Μακεδονικό’’ έναντι του υποθαλπόμενου από ΗΠΑ-Τουρκία-Σόρος αλυτρωτικού επεκτατισμού των Σκοπίων.
Απεμπόληση γενικά των εθνικών και λαïκών δικαιωμάτων, όπως επιτάσσουν πολυεθνικοί κολοσσοί και μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις.
Είναι άραγε μονόδρομος τα παραπάνω; Τι μπορεί να γίνει, όσο κυριαρχεί α-παιδεία, όσο στην οικονομία κυριαρχεί ο μεταπρατισμός και η εξάρτηση, όσο πολλοί κάτοικοι αυτής της χώρας εμφορούνται από αντιλήψεις καταναλωτικού ατομικισμού; Οσο στον Τύπο, σε πολλούς εκπαιδευτικούς και σε σημαντικό κομμάτι της νεολαίας επικρατούν εθνομηδενιστικές απόψεις, ιστορική σύγχυση ή/και διαστρέβλωση της ιστορικής αλήθειας, και διάφορα αγοραία, ‘‘νεοταξίτικα’’ ιδεολογήματα; Οσο υπάρχει αποξένωση από το λαïκό πολιτισμό και ‘‘πολυπολιτισμικές’’ κενολογίες; Οσο στην εξωτερική πολιτική πρυτανεύει πνεύμα υποτέλειας και ενδοτισμού;
Χαρακτηριστικό παράδειγμα πληθυσμιακής ομάδας που βιώνει ανασφάλεια, άγχος και έλλειμμα εμπιστοσύνης αποτελεί η γενιά των τριαντάρηδων. Η μεγάλη πλειονότητα των τριαντάρηδων καταλαβαίνει ότι αυτή θα ‘‘πληρώσει τη νύφη’’. ‘‘Οι περισσότεροι είναι κακομαθημένοι. Και θεωρώ ως τον μεγαλύτερο υπεύθυνο την οικογένεια’’, έγραφε κάποτε ένας νέος σε ένα ηλεκτρονικό ημερολόγιο (blog). O καθένας πρέπει να κάνει την αυτοκριτική του. Μήπως δεν θέλουμε να αντιμετωπίζουμε δυσκολίες; Ισως η Ελλάδα χρειάζεται κάποια δόση ‘‘νεοκρατίας’’. Σε πολλά επαγγέλματα κυριαρχούν οι μεγαλύτερης ηλικίας και η κληρονομικότητα: στην ιατρική, στη δικηγορία, στις δημόσιες υπηρεσίες, στην Ακαδημία Αθηνών, ακόμα και στον αγροκτηνοτροφικό τομέα.
Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας καταρρέει κάτω από σκάνδαλα, ανικανότητα και εγκατάλειψη ακόμα και των λίγων πατριωτικών ευαισθησιών από το ‘‘Υπουργείο από το Εξωτερικόν’’. Ο Γ. Α. Παπανδρέου ετοιμάζεται να γίνει πρωθυπουργός, χωρίς να διευκρινίζει πως διαφοροποιηθεί από την πολιτική των προκατόχων του. Το μπερλουσκονικό ΛΑΟΣ επιδίδεται σε πυροτεχνήματα προκειμένου να διεκδικήσει κι αυτό μια θέση ανάμεσα στους διαχειριστές. Ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. αναλώνεται σε μια ‘‘φραξιονιστική πάλη χωρίς αρχές’’ (και με έλλειμμα ιδεών), δείχνοντας για άλλη μια φορά τον επικοινωνιακό χαρακτήρα μιας ‘‘αριστεράς’’, μέρους της κρίσης του μεταπολιτευτικού συστήματος. Το ΚΚΕ προσπαθεί να κρύψει το έλλειμμά του σε όραμα και ελπίδα αναστηλώνοντας τον Στάλιν. Οι Οικολόγοι-Πράσινοι ακολουθούν την πεπατημένη των ευρωπαικών προγραμμάτων και της Νέας Τάξης. Σε σειρά ζητημάτων που αφορούν τις διεθνείς σχέσεις της Ελλάδας έχουν θέσεις ενδοτικές ή ασαφείς. Και οι φιλοπόλεμες θέσεις ηγετικών στελεχών των ευρωπαικών ‘‘πράσινων’’ κομμάτων, οι υπέρ της Τουρκίας θέσεις στο Κυπριακό και στο ζήτημα της ένταξής της στην Ε.Ε., η στάση ‘‘ίσων αποστάσεων’’ στην ισραηλοπαλαιστινιακή διένεξη δεν συνιστούν θετικά προηγούμενα.
Κομματικοί αξιωματούχοι αποδεχόμενοι την α-παιδεία, τον εθνομηδενισμό και την υποτέλεια καλλιεργούν αποπροσανατολισμό και ηττοπάθεια, οδηγούν το λαό σε περιπέτειες με αβέβαιη έκβαση. Αλλά, για την ουσία και τις πρακτικές στην υπαρκτή Ελληνική Δημοκρατία, όλοι οι πολίτες της - πρώτα τα πολιτικά κόμματα που ψηφίζονται και ασκούν διαχείριση - είμαστε στον ένα ή στον άλλο βαθμό υπεύθυνοι. Απαιτείται αλλαγή νοοτροπίας, απεγκλωβισμός από ιδιοτέλειες, ανευθυνουπευθυνότητα, σφιχταγκαλιάσματα δημοσίων λειτουργημάτων και κομματικής/συνδικαλιστικής ένταξης. Χρειαζόμαστε οικολογική συνείδηση και δράση που να αγκαλιάζεται από όλο και περισσότερους ενεργούς πολίτες στην καθημερινή ζωή, και η οποία να συνεισφέρει στον απεγκλωβισμό από τις επιλογές που επιβάλλει το σύστημα, η συνεχιζόμενη - με τη μια ή την άλλη ηγεσία - νεοφιλελεύθερη, καπιταλιστική παγκόσμια Νέα Τάξη. Πρέπει να δούμε σοβαρά την διάχυτη στο πολιτικό σύστημα και στην κοινωνία κρίση αξιών και ηθικής. Η κάθε μια και ο κάθε ένας μας χρειαζόμαστε ένα νόημα ζωής, αγάπη για την πατρίδα, συλλογικές αξίες! Χρειαζόμαστε ενίσχυση της αυτόχθονης σκέψης, όραμα, νέα συλλογικότητα.
Στη συγκρότηση δημοκρατικού πόλου με πατριωτικές, οικολογικές, κοινωνικές ευαισθησίες και αξιόπιστη προγραμματική πρόταση είναι απαραίτητη η συμμετοχή ανθρώπων απ’ όλες τις γενιές, ιδιαίτερα τριαντάρηδων και εικοσάρηδων.
Η νέα γενιά της Ελλάδας χρειάζεται να παίξει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση μιας νέας πορείας της χώρας. Προκειμένου όμω να γίνει αυτό, πρέπει κυρίως να βελτιωθεί η Παιδεία, σε όλες τις βαθμίδες, να προωθηθούν, με γενναιότητα και αληθινό κοινωνικό διάλογο, αλλαγές και να εφαρμοστεί ουσιαστική αξιολόγηση. Η πρόκληση του Πανεπιστημίου του 21ου αιώνα δεν βρίσκεται στη μορφή, αλλά στο περιεχόμενο της εκπαίδευσης και στη διάσωση της Παιδείας ως κοινωνικού αγαθού, έναντι μιας δίνης εξελίξεων της νέας τάξης, που προωθεί τον επαναπροσδιορισμό της ιστορικής αλήθειας και των αξιών που αποτελούν τις δυνάμεις συνοχής των κοινωνικών οικοδομημάτων. Ο διάλογος που έχει ανοίξει σε σειρά από ζητήματα χρειάζεται να οργανωθεί καλύτερα μέσα στις παρέες μας, αλλά και ανάμεσα στις κατά το δυνατόν ευρύτερες συλλογικότητες και ενεργούς πολίτες.
Θεόδωρος Μπατρακούλης
theobatrak@gmail.com
Δευτέρα 7 Σεπτεμβρίου 2009
Κυριακή 6 Σεπτεμβρίου 2009
ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΣΤΑ ΕΘΝΙΚΑ ΜΑΣ ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟΚΤΟΥΝ ΠΛΕΟΝ ΑΠΕΙΛΗΤΙΚΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ
Ο μέσος αναγνώστης, ερχόμενος αντιμέτωπος με τις καθημερινές εξελίξεις στα εθνικά μας θέματα, έχει συνηθίσει να ακούει μόνο επαναλαμβανόμενες και καθησυχαστικές δηλώσεις από το υπουργείο Εξωτερικών μας.
του ΒΑΣΙΛΗ ΜΑΡΚΕΖΙΝΗ
Οι δηλώσεις αυτές περιστρέφονται γύρω από δύο κεντρικές ιδέες που αφορούν τις διμερείς σχέσεις, αλλά λίγο-πολύ αγνοούν την επίδραση του ευρύτερου γεωπολιτικού συστήματος στη διαμόρφωση των αμερικανικών προθέσεων για την Τουρκία και, εμμέσως, για την Ελλάδα ως τον τελευταίο τροχό αυτής της άμαξας.
Η πρώτη ιδέα/διαβεβαίωση είναι ότι αντιμετωπίζουμε τις καθημερινές τουρκικές προκλήσεις με ηρεμία και ψύχραιμη σκέψη, γνωρίζοντας ότι το διεθνές δίκαιο είναι με το μέρος μας.
Σύμφωνα με τη δεύτερη ιδέα, η παρούσα επιθετική στάση της Τουρκίας αποτελεί «εποχικό φαινόμενο», διόλου πρωτόγνωρο, και άρα είναι απλώς ακόμη ένα από τα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε με ηρεμία σε σχέση με τη γείτονα χώρα.
Διαφωνώ και με τις δύο αυτές ιδέες, για τρεις διαφορετικούς λόγους.
Κατά πρώτο λόγο, η τουρκική εξωτερική πολιτική επηρεάζεται πλέον όλο και λιγότερο από τους παράγοντες που επικαλείται η ελληνική κυβέρνηση, και ειδικότερα από την προσπάθεια των κεμαλιστών στρατηγών να παραμείνουν υπολογίσιμος παράγοντας στη χώρα τους.
Τo λέω αυτό διότι ο κ. Ερντογάν συνεχίζει επιτυχώς τις πολιτικές του κ. Γκιουλ και του Τ. Οζάλ, αποδυναμώνοντας όλο και περισσότερο τον παλιό αυτόν προμαχώνα της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής.
Σήμερα στη συλλογιστική βάση της τουρκικής επιθετικότητας βρίσκεται, όπως προσπάθησα να εξηγήσω σε προηγούμενο άρθρο μου στο «Εθνος της Κυριακής», μια πολύ πιο εκλεπτυσμένη, πολυδιάστατη και συντονισμένη εξωτερική πολιτική, την οποία ανέπτυξαν προοδευτικά και θέτουν πλέον σε εφαρμογή οι κ.κ. Νταβούτογλου και Ερντογάν.
Η αντίδραση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών θα έπρεπε επομένως να προσαρμοστεί καταλλήλως, να εκσυγχρονιστεί και να διαμορφωθεί κατά τρόπον ώστε να μπορεί να αντιμετωπίσει αυτό το σύνθετο σχέδιο δράσης, που είναι πρωτόγνωρο με τα μέχρι τώρα τουρκικά δεδομένα.
Οπως και αρκετοί άλλοι πολίτες, αναμένω και εγώ σαφείς αποδείξεις μιας μελετημένης και συντονισμένης ελληνικής αντίδρασης, αλλά, μέχρι στιγμής, μάταια.
Κατά δεύτερο λόγο, διαφωνώ με τη συχνή επίκληση του διεθνούς δικαίου ως παράγοντα που είναι με το μέρος μας και άρα καθιστά τη χώρα μας απόρθητη.
Διαφωνώ με αυτήν την προσέγγιση όχι επειδή δεν τρέφω σεβασμό γι’ αυτόν τον κλάδο του δικαίου -πώς θα ήταν δυνατόν άλλωστε, τη στιγμή που ως νομικός ασχολούμαι με αυτά τα θέματα-, αλλά επειδή γνωρίζω, όπως γνωρίζει και η κυβέρνηση, ότι και εμείς οι ίδιοι δεν τολμούμε να εφαρμόσουμε πρακτικά το διεθνές δίκαιο.
Αρκεί ένα και μόνο παράδειγμα, για του λόγου το αληθές. Παρότι, λοιπόν, το διεθνές δίκαιο μάς δίνει το δικαίωμα να επεκτείνουμε τα χωρικά μας ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια, εμείς δεν τολμούμε να ασκήσουμε το δικαίωμα αυτό στην πράξη, δεδομένης της απειλής της Τουρκίας ότι θα το εκλάβει ως casus belli.
Θεωρητικά υπάρχουν πάντα τρόποι να αντιδράσει κανείς στα φαινομενικά αδιέξοδα, υπό τον όρο, βεβαίως, ότι μπορεί να σκεφτεί ελεύθερα και πρωτότυπα. Το ζήτημα όμως είναι: «Εμείς μπορούμε να κάνουμε κάτι τέτοιο;».
Σε ένα βιβλίο που εκδόθηκε πρόσφατα (2008), με τίτλο «Για το ζήτημα του Αιγαίου - Τα πετρέλαια, ο Μάρτης του ‘87, οι «συνοριακές διαφορές», η Ευρωπαϊκή Ενωση και η «ενεργειακή γέφυρα»», ο πρώην υπουργός Αναστάσιος Ι. Πεπονής έγραψε (σ. 161) ότι «η Ελλάδα μπορεί, με σωστή εκτίμηση των δεδομένων, να προπαρασκευάσει και να προχωρήσει σε διαφοροποιημένες κατά περιοχή επεκτάσεις της χωρικής της θάλασσας στο Αιγαίο, ασκώντας ευχέρεια που αναγνωρίζει το Διεθνές Δίκαιο». (Χρησιμοποίησα πλάγια στοιχεία σε αρκετές λέξεις, θέλοντας να δείξω πόσο προσεκτικά γράφει ο κ. Πεπονής.)
Δεν υποστηρίζω, στο συγκεκριμένο σημείο, ότι αυτή είναι υποχρεωτικά η λύση. Ούτε και ο κ. Πεπονής, νομίζω, υποστηρίζει κάτι τέτοιο. Τα ζητήματα αυτά, ας μην ξεχνάμε, είναι πολύ περίπλοκα και δεν είναι δυνατόν να επιλυθούν στο στενό πλαίσιο ενός άρθρου εφημερίδας. Αυτό πάντως που υποστηρίζω είναι ότι μπορούμε να διαμορφώσουμε ρεαλιστικά σχέδια με σκοπό να προστατεύσουμε τα συμφέροντα της χώρας μας, όπως πολύ χαρακτηριστικά έκανε το 1987 η κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου, αναγκάζοντας τελικά την Τουρκία να εγκαταλείψει την επιθετική της στάση.
Οσον αφορά τη σημερινή κρίση, δεν έχω διαβάσει μέχρι τώρα παρά μόνο κάποιες παρασκηνιακές πληροφορίες, σύμφωνα με τις οποίες οι Αμερικανοί θέλουν να συναντηθούμε με τους Τούρκους και να λύσουμε όλα μας τα προβλήματα διαμιάς. Είναι προφανώς αδύνατον να αποβεί λυσιτελής μια τέτοια πρόταση.
Κι επιπλέον, θα ήταν ντροπή για οποιονδήποτε Ελληνα πολιτικό να καθίσει σε ένα τέτοιο τραπέζι διαπραγματεύσεων!
Αυτή είναι η γνώμη ενός πατριώτη, αν και γνωρίζει και αυτός και όλοι οι αναγνώστες ότι οι Αμερικανοί δεν θα ησυχάσουν μέχρις ότου μας επιβάλουν την πρόθεσή τους.
Τέλος διαφωνώ με τις καθησυχαστικές, αλλά κοινότοπες δηλώσεις στις οποίες προβαίνει το υπουργείο Εξωτερικών μας ότι έχει την όλη κατάσταση υπό έλεγχο, διότι απλούστατα, όπως και οι περισσότεροι συμπατριώτες μου, δεν πιστεύω ότι αυτό αληθεύει.
Η επίδειξη ψυχραιμίας και αυτοκυριαρχίας, όταν δεν συνοδεύεται από επιχειρήματα, πράξεις, αποτελέσματα, υποδηλώνει αδυναμία, όχι δύναμη.
Η κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας δείχνει ότι και οι Τούρκοι συμμερίζονται ακριβώς την ίδια άποψη γι’ αυτές τις δηλώσεις, μια και προφανώς τις αντιμετωπίζουν με πλήρη αδιαφορία.
Κατά τη γνώμη μου θα ήταν πολύ πιο υπεύθυνη στάση να βγει κανείς και να μιλήσει ανοιχτά στους πολίτες της χώρας, να τους πει για τους κινδύνους που αντιμετωπίζει η χώρα και, αν είναι αρκετά θαρραλέος (πράγμα μάλλον απίθανο), να τους υπενθυμίσει ποιοι μπορεί να κρύβονται πίσω από αυτές τις ανούσιες διαβεβαιώσεις, προσπαθώντας να μας εξωθήσουν σε συζητήσεις που θα έθεταν σε κίνδυνο την εθνική μας κυριαρχία.
Πράγματι -για να επανέλθουμε στο επιχείρημα που απορρέει από το διεθνές δίκαιο και τη διεθνή πρακτική- δεν θεωρούνται άραγε ελληνικές εδώ και εβδομήντα χρόνια, και μάλιστα βάσει του διεθνούς νομικού καθεστώτος, οι βραχονησίδες που διεκδικεί σήμερα η Τουρκία;
Οι πρόσφατες παραβιάσεις του εναέριου και του θαλάσσιου χώρου μας δεν μπορεί παρά να αποσκοπούν στην καθιέρωση μιας de facto κατάστασης, την οποία, εν ευθέτω χρόνω, η Τουρκία μπορεί να «ρίξει» στο τραπέζι των συζητήσεων ως «διαπραγματευτικό ατού». Λυπούμαι που το λέω, αλλά το θεωρώ απολύτως λογικό η Τουρκία να εκμεταλλευτεί αυτό το επιχείρημα σε νομικό επίπεδο.
Κοντολογίς, το ξαναλέω: η Ελλάδα κινδυνεύει!
Η αδυναμία της Ελλάδας σε μια επικείμενη διαμάχη
Οταν κανείς διακρίνει προβλήματα στον ορίζοντα, οφείλει να προειδοποιεί τον λαό του. Και προσωπικά διακρίνω. Αυτό μάλιστα που αντιλαμβάνομαι ως πρωταρχικό πρόβλημα -και εξυπακούεται πως μπορεί κανείς να έχει διαφορετική γνώμη- είναι δισδιάστατο.
Περιέργως, όμως, καμία από τις δύο «διαστάσεις» ή όψεις του δεν σχετίζεται με την Τουρκία.
Τουναντίον, αμφότερες σχετίζονται με εμάς και τους φίλους μας. Και λέγοντας «φίλους μας» εννοώ την Αμερική και την Ευρώπη.
Οποιοσδήποτε έχει διαβάσει τις απόψεις που έχω διατυπώσει σε αρκετά άρθρα μου κατά τα δύο τελευταία χρόνια θα έχει ενδεχομένως προσέξει τη βαθιά μου θλίψη για τη στάση της Αμερικής απέναντί μας, αλλά και την εξίσου βαθιά ανησυχία μου για την ικανότητα των Ευρωπαίων συμμάχων μας να μας βοηθήσουν ουσιαστικά σε μια κρίσιμη στιγμή.
Εξακολουθώ να φοβούμαι ότι, εάν ποτέ εμπλεκόμασταν σε μια ένοπλη σύγκρουση με την Τουρκία, το μέγιστο που θα μπορούσαν να μας εξασφαλίσουν αυτοί οι φίλοι είναι μια «συμφωνία» ανάλογη αυτής των Ιμίων. Κατά τη γνώμη μου, μία μάς αρκεί!
Η απάντησή μου για ένα τέτοιο ενδεχόμενο -η καλύτερη απάντηση που μπόρεσα να σκεφτώ, έστω και αν δεν έτυχε ευρύτερης επιδοκιμασίας- ήταν πως πρέπει να προσπαθήσουμε να βρούμε νέους φίλους. Οι σχετικές μου επισημάνσεις αγνοήθηκαν, ενώ, σε προσωπικό κύκλο, δέχτηκα και την κατηγορία πως γερνώντας είχα γίνει ρωσόφιλος.
Οι κατηγορίες, όμως, που δεν βασίζονται σε επιχειρήματα, αλλά σε προκαταλήψεις, με αφήνουν τελείως αδιάφορο. Αντιθέτως, με μεγάλο ενδιαφέρον βλέπω σήμερα ότι κάποιοι έγκυροι αρθρογράφοι -λ.χ. ο γενικός διευθυντής του ΕΛΙΑΜΕΠ- μετακινήθηκαν πρόσφατα (βλ. «Καθημερινή», 15 Αυγούστου 2009) προς μια εμφανώς διφορούμενη θέση, ισχυριζόμενοι, από τη μια πλευρά, ότι «η Αθήνα ούτε μπορεί να παίξει σημαντικά μεγαλύτερο ρόλο στο πλαίσιο των ρωσικών σχεδιασμών, ούτε και θα έπρεπε να το επιδιώξει» (δική μου η έμφαση), αλλά και κλείνοντας, από την άλλη πλευρά, το ίδιο άρθρο προβάλλοντας την άποψη που πρεσβεύω εδώ και αρκετό καιρό, υπέρ μιας καλοζυγισμένης μετατόπισης της χώρας μας προς την κατεύθυνση της Ρωσίας.
Η μερική αυτή προσέγγιση της πολιτικής που θεωρώ ενδεδειγμένη είναι, φαντάζομαι, καλύτερη από το τίποτε.
Η κύρια ανησυχία μου όμως είναι ότι χάνουμε πολύτιμο χρόνο. Οι πρόσφατες ρωσοτουρκικές συμφωνίες για τον South Stream αποδεικνύουν ότι η Τουρκία κινείται ταχύτατα, ενώ εμείς ακόμη αμφιταλαντευόμαστε. Δυστυχώς.
Εξάλλου οφείλουμε πλέον να στρέψουμε την προσοχή μας και στα δικά μας σφάλματα, διότι είναι εξίσου υπαίτια για τη δυσχερή μας θέση με τους όποιους εξωτερικούς παράγοντες. Οπως έγραψε ο λαμπρός Γάλλος διανοητής Michel de Montaigne σε ένα από τα διασημότερα δοκίμιά του, «όταν η κρίση μας προβαίνει σε μια μομφή εναντίον κάποιου άλλου ανθρώπου [...] τούτο δεν πρέπει να μας απαλλάσσει από μια εσωτερική διερεύνηση».
Με άλλα λόγια, δεν πρέπει μόνο να κατηγορούμε φίλους και εχθρούς για τις ατυχίες μας, αλλά να αναρωτιόμαστε κατά πόσον σε αυτό το αποτέλεσμα έχει συμβάλει και η δική μας συμπεριφορά. Και θεωρώ πως, στην περίπτωσή μας, η συμπεριφορά μας έχει όντως συμβάλει στα προβλήματά μας, για τους ακόλουθους βασικούς λόγους.
Πρώτον, έχουμε αφήσει να περάσει απαρατήρητο ένα ολόκληρο καλοκαίρι τουρκικών προκλήσεων, εκμεταλλευόμενοι (και ενθαρρύνοντας;) την επικέντρωση του Τύπου στη γρίπη των χοίρων, στις θερινές διακοπές, στο σκάνδαλο της Siemens (το οποίο, καλώς ή κακώς, ενδέχεται κάποια στιγμή να αποσοβηθεί, ώστε... να μην προκληθούν περισσότεροι και εντονότεροι πονοκέφαλοι), αλλά όχι στις κρισιμότατες εξωτερικές απειλές, και ειδικά στο πρόσφατο αμερικανικό non-paper που θέλει να καθίσουμε μαζί με τους Τούρκους και να συζητήσουμε για εδάφη και ύδατα που ανήκουν σε εμάς, αλλά που εσχάτως αποφάσισαν να τα διεκδικήσουν και οι Τούρκοι. Γιατί; Ρωτώ ξανά: ΓΙΑΤΙ;
Δεύτερον, για ποιο λόγο οι περισσότερες ηγετικές μορφές της αντιπολίτευσης έχουν υιοθετήσει τόσο χαμηλό προφίλ απέναντι σε αυτά τα ζητήματα ύψιστης εθνικής σημασίας; Δεν είναι άραγε συνταγματικό τους καθήκον να επισημαίνουν τα τυχόν ελαττώματα στον χειρισμό των εθνικών ζητημάτων; Ή μήπως οι χαμηλοί τους τόνοι υποδηλώνουν ότι, σε γενικές γραμμές, συμφωνούν και οι ίδιοι με τον κυβερνητικό τρόπο χειρισμού της υποβόσκουσας κρίσης; Οταν όμως πρόκειται για τόσο κρίσιμα ζητήματα απαιτείται απόλυτη σαφήνεια, αν όχι (ιδεωδώς) κοινή αντίδραση.
Θα αποφύγουμε τον Χειμώνα της Δυσαρέσκειας;
Δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε τα εξωτερικά μας προβλήματα εάν πρώτα δεν κατανοήσουμε και δεν διορθώσουμε τις εσωτερικές μας αδυναμίες. Τα ερωτήματα που έθεσα προηγουμένως πρέπει να λάβουν πλήρεις απαντήσεις προτού μπορέσουμε να διαπιστώσουμε πόσο ετοιμοπόλεμοι είμαστε - και χρησιμοποιώ τον όρο υπό έννοια ηθική και διπλωματική, όχι στρατιωτική. Θεωρώ, λοιπόν, ότι δεν είμαστε καθόλου ετοιμοπόλεμοι, και ιδού γιατί ισχυρίζομαι κάτι τέτοιο:
Η κυβέρνησή μας είναι αδύναμη όχι μόνο επειδή εξαρτάται από μία ψήφο, αλλά επειδή είναι πολυάριθμοι οι «υποστηρικτές» της που ενδιαφέρονται απλώς για το επόμενο πόστο τους και δείχνουν, αν κρίνει κανείς από τα ρεπορτάζ των εφημερίδων, να αφιερώνουν υπερβολικά πολύ χρόνο στις μάχες για τη διαδοχή. Μπορεί ασφαλώς αυτή να είναι η εσφαλμένη άποψη ενός «εξωτερικού» παρατηρητή. Οπως όμως και αν έχει το πράγμα, θεωρώ ότι αυτού του είδους η συμπεριφορά θυμίζει έντονα τη λογική που επικρατεί στις καταρρέουσες αυτοκρατορίες και στα βυθιζόμενα πλοία: καθένας για τον εαυτό του.
Είμαστε αδύναμοι επειδή έχουμε αδύναμη αντιπολίτευση. Το στοιχείο αυτό αποτελεί «πλεονέκτημα» για την παραπαίουσα κυβέρνηση, όχι όμως και για τη χώρα στο σύνολό της. Η αδυναμία της αντιπολίτευσης έγκειται στο γεγονός ότι, σε εξωτερικό επίπεδο, δίνει την εντύπωση -και ίσως κάνω λάθος- πως είναι πολύ πιο δεκτική προς τις αμερικανικές απόψεις από όσο θα επιθυμούσαν πολλοί Ελληνες.
Η χώρα μας είναι αδύναμη διότι, και αν ακόμη νικήσει η σημερινή αντιπολίτευση στις επόμενες εκλογές, οι δημοσκοπήσεις και οι εκλογικές στρατηγικές δείχνουν ότι, πιθανότατα, κανένα κόμμα δεν θα έχει απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή. Η πιθανότητα αυτή μπορεί να ευχαριστεί κάποιους μηχανορράφους του πολιτικού χώρου, που ελπίζουν ότι θα έχουν έτσι μια μοναδική ευκαιρία να σχηματίσουν τεχνητές συμμαχίες και άρα να ασκήσουν μεγαλύτερο έλεγχο στην πολιτική ζωή του τόπου.
Η ιστορία, όμως, καθόλου δεν συμφωνεί με την ιδέα ότι το είδος του χάους που βιώνουμε σήμερα μπορεί να θεραπευτεί μέσω παρασκηνιακών κινήσεων και μηχανορραφιών, οι οποίες, τις πιο πολλές φορές, εξυπηρετούν μόνο προσωπικές φιλοδοξίες.
Καθώς και τα δύο κόμματα διαπληκτίζονται για τα σκάνδαλα ή/και την αποσταθεροποίηση ενός επιτυχούς και δημοφιλούς Προέδρου της Δημοκρατίας, η ανεργία θα συνεχίσει, κατά πάσα πιθανότητα, να αυξάνεται, το έλλειμμα του προϋπολογισμού θα μεγαλώσει, οι ακάλυπτες επιταγές θα δημιουργήσουν νέες δυσχέρειες, η εγκληματικότητα θα περιμένει πάντα μια βιώσιμη λύση, η λαθρομετανάστευση θα παραμείνει απειλητική - αν και, χάρη στη βοήθεια του Γάλλου επιτρόπου Ζακ Μπαρό (έπειτα από πρωτοβουλία, ας σημειωθεί, του Ελληνα υπουργού Εσωτερικών, και όχι Εξωτερικών), έχουν αρχίσει τουλάχιστον να λαμβάνονται κάποια μέτρα.
Εάν σε αυτό το εκρηκτικό μείγμα προσθέσουμε και την υποβόσκουσα κρίση στο εξωτερικό, αυξάνονται σημαντικά οι πιθανότητες να ζήσουμε φέτος τον δικό μας Χειμώνα της Δυσαρέσκειας. Και η προσωπική μου ανησυχία σχετίζεται με το γεγονός ότι, σε στιγμές ανάλογης κρίσης, χαμένοι βγαίνουν κατά κανόνα η χώρα και οι «άνθρωποι του λαού».
Γενικό συμπέρασμα
Κατά τη γνώμη μου, oι επόμενοι τέσσερις μήνες θα είναι από τους πιο κρίσιμους στην πρόσφατη Ελληνική Ιστορία. Ο βασικός κίνδυνος αφορά την επιθυμία της Αμερικής, του ΝΑΤΟ και της σουηδικής προεδρίας της ΕΕ να υποχρεώσουν την Ελλάδα να επιλύσει μέσω διαπραγματεύσεων τα προβλήματα, αφενός, της ονομασίας της ΠΓΔΜ και, αφετέρου, των εντεινόμενων αξιώσεων της Τουρκίας στο Αιγαίο προκειμένου να διευκολυνθεί η ένταξη αυτής της τελευταίας στην ΕΕ.
Αυτές οι πιέσεις από πλευράς «συμμάχων» είναι απαράδεκτες. Ακόμη πιο δυσοίωνη όμως είναι η διαφαινόμενη νοοτροπία πίσω από αυτές τις πιέσεις, σύμφωνα με την οποία πρέπει -κατά κάποιον τρόπο- να απομακρυνθούν από τα αξιώματά τους ο κ. Καραμανλής και ο κ. Παπούλιας, ώστε να ελαχιστοποιηθεί το ενδεχόμενο για ένα ακόμη απροσδόκητο «Βουκουρέστι» (και αναφέρομαι στον δεξιοτεχνικό χειρισμό του Ελληνα πρωθυπουργού, που την έφερε με τον πιο έξυπνο τρόπο στους Αμερικανούς).
Μια τόσο κυνική νοοτροπία μπορεί μόνο να απορρέει από την άποψη -άποψη αβάσιμη, θέλω να πιστεύω- ότι οι Ελληνες πολιτικοί και δημοσιογράφοι μπορεί να αποδειχτούν πιο ευπροσάρμοστοι σε αυτού του είδους τα σχέδια σε σχέση με τον πρωθυπουργό.
Καθώς οσμίζομαι συνωμοσίες στην ατμόσφαιρα, θεωρώ καθήκον μου να προειδοποιήσω τους συμπατριώτες μου για τους ελλοχεύοντες κινδύνους.
*Ο κ. Βασίλης Μαρκεζίνης κατέχει τον τίτλο του «σερ», είναι νομικός σύμβουλος της βασίλισσας της Αγγλίας και μέλος σε επτά Ακαδημίες του εξωτερικού.
http://taxalia.blogspot.com/2009/09/blog-post_03.html
Ο ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΣΤΗΡΙΞΗ, ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΚΑΙ ΝΕΑ ΝΟΟΤΡΟΠΙΑ
Ο αγροτικός τομέας χρειάζεται στήριξη, εναλλακτική πρόταση και νέα νοοτροπία *
του ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΜΠΑΤΡΑΚΟΥΛΗ
Το τελευταίο δεκαήμερο του Ιανουαρίου ένα αγροτικό τσουνάμι ξέσπασε σε διάφορες περιοχές, από τον Προμαχώνα ως την Κρήτη. Μετά τον ανασχηματισμό ο πρωθυπουργός είναι διατεθειμένος να κάνει παροχές. Οι αγρότες που, από τα κρυφά των δημοσκοπήσεων, είναι ‘‘πιο κοντά’’ στη Ν.Δ. (οι άλλες κοινωνικές ομάδες είναι όλο και πιο μακριά), κλείνουν τους δρόμους, διεκδικώντας παροχές. Δίνονται τα 500 εκ. ευρώ, ανοίγουν οι δρόμοι, σπάζουν τα δυνατότερα μπλόκα. Αλλά το πακέτο δεν φθάνει για όλους… Και αν οι επικοινωνιολόγοι της Ν.Δ. πιστεύουν ότι όλα τελείωσαν, μάλλον πέφτουν έξω.
Ορισμένα στοιχεία και απόψεις ξαναγίνονται επίκαιρες με τις τελευταίες εκτεταμένες αγροτικές κινητοποιήσεις. Στην Ελλάδα, στην περίοδο μετά την ένταξη στην Ε.Ε., σημειώθηκε γενική υποχώρηση της αγροτικής παραγωγής, παρά τις πολυδιαφημισμένες επιδοτήσεις από την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ). Ο αγροτικός πληθυσμός μειώθηκε σημαντικά τα τελευταία 27 χρόνια, το ποσοστό των αγροτών στον συνολικό ενεργό πληθυσμό έφθασε το μισό. Και αν συνέβη το ίδιο στις χώρες του ανεπτυγμένου Βορρά, εκεί ένα 3% του ενεργού πληθυσμού έπρεπε να βρεί (και βρήκε) απασχόληση στον επεκτεινόμενο σύγχρονο τομέα των υπηρεσιών. Εδώ, το αντίστοιχο ποσοστό άγγιζε το 15% του πληθυσμού. Αυτό σταδιακά στράφηκε προς τις συνήθως αεριτζίδικες ‘‘υπηρεσίες’’ των αστικών κέντρων, ή σε αμφιλεγόμενες δραστηριότητες στην ύπαιθρο ή ακόμα και σε νέα μετανάστευση προς την υπόλοιπη Ευρώπη! Τέλος, πολλοί μετανάστες μετατράπηκαν σε εργάτες γης την τελευταία εικοσαετία. Είναι μια μερική εικόνα των συντριπτικών κοινωνικών σχηματισμών.
Στο πλαίσιο της ΚΑΠ το βαμβάκι επιδοτήθηκε αδρά από την Ε.Ε. Όπως ήταν επόμενο, όλο και περισσότεροι αντικατέστησαν τις καλλιέργειες άλλων προïόντων με βαμβάκι. Ένα ολόκληρο ‘‘σύστημα’’ κτίσθηκε γύρω από το συγκεκριμένο προïόν, η ανάπτυξη του οποίου, εφόσον στηριζόταν στις επιδοτήσεις, ήταν αναμενόμενο να είναι στρεβλή. Μεσάζοντες και αετονύχηδες καρπώνονται σημαντικό μέρος των επιδοτήσεων. Οι κυβερνήσεις εκμεταλλεύτηκαν πολιτικά τα κοινοτικά κονδύλια σαν να επρόκειτο για χρήματα που εκείνοι ‘‘δώρισαν’’ στον αγροτικό κόσμο. Το πρόσωπο της επαρχίας άλλαξε, αλλά οι αγρότες δεν μετατράπηκαν σε επαγγελματική ομάδα με υπόσταση. Δεν δημιουργήθηκαν υποδομές. Δεν προσφέρθηκε μόρφωση και αναπτυξιακά εργαλεία στον πρωτογενή τομέα. Για το ίδιο το προïόν ποιοί ενδιαφέρθηκαν; Πόσο κοστίζει η παραγωγή, τι ποιότητα έχει, πως θα πουληθεί και θα γίνει η απορρόφησή του; Ποιες θα ήταν οι συνέπειες της εντατικής μονοκαλλιέργειας στα εδάφη της Θεσσαλίας;
Στο σημερινό παγκόσμιο περιβάλλον, είμαστε αντιμέτωποι με την επισιτιστική κρίση, την κλιματική αλλαγή, την ενεργειακή και την οικονομική κρίση. Σε αγροτικές περιοχές του κόσμου ξετυλίγονται οι συστηματικές προσπάθειες του κεφαλαίου και των πολυεθνικών για ιδιοποίηση της γης και των φυσικών πόρων (νερό, δάση, ορυκτά, κλπ.). Η επίθεσή τους συμβαδίζει με την επιδίωξη να επιβάλουν την ιδεολογική ηγεμονία τους στους αγρότες και τους αυτόχθονες πληθυσμούς, προωθώντας την πολιτισμική αλλοτρίωση και υποταγή τους.
Η μεταβολή των συνθηκών στη διεθνή αγορά δικαιώνει όσους επέκριναν την εγκατάλειψη της παραδοσιακής ΚΑΠ (παρά τις ελλείψεις της και συγκεκριμένες αρνητικές συνέπειές της) από την Ε.Ε. Στο διάστημα αρχές 2007-Μάρτιος 2008 οι διεθνείς τιμές των σιτηρών αυξήθηκαν 130%, της σόγιας 88%, του ρυζιού 75% και του καλαμποκιού 32%. Η αύξηση του πληθωρισμού οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό και στην αύξηση των διεθνών τιμών των τροφίμων. Η θεωρία ότι η συρρίκνωση του αγροτικού τομέα στην Ελλάδα και στην Ε.Ε. θα άνοιγε την αγορά σε φτηνές εισαγωγές τροφίμων και θα έκανε ανταγωνιστικότερη την οικονομία γκρεμίζεται. Στην Ελλάδα, σε ορισμένες περιοχές παρατηρούνται πλεονάσματα αγροτικών προιόντων που μένουν αδιάθετα. Ταυτόχρονα, η αγορά κατακλύζεται από εισαγόμενα προïόντα. Και μεγαλώνει ο αριθμός των φτωχών στις πόλεις, που δυσκολεύονται να αγοράσουν τα αναγκαία διατροφικά προïόντα. Eξ άλλου, υπάρχει έλλειμμα διαφανούς διαδικασίας στη διαχείριση των κοινοτικών επιδοτήσεων. Λόγω κακοδιαχείρισης, η χώρα από το 1999 ως το 2006 χρεώθηκε από την Ε.Ε. με 1,1 δισ. ευρώ σε πρόστιμα. Για το 2008 τα πρόστιμα ήταν πάνω από 460 εκατ. ευρώ. Βεβαίως, η κρίση του αγροτικού τομέα είναι δομική. Υφίσταται σήμερα αναπυξιακό αδιέξοδο στην ελληνική ύπαιθρο.
Το συγκεντρωτικό, γραφειοκρατικό, αθηνοκεντρικό Κράτος απέτυχε να χαράξει συγκεκριμένη αγροτική πολιτική και να την ακολουθήσει. Δεν είναι μονόδρομος η συρρίκνωση του αγροτικού πληθυσμού, όπως επιτάσσουν οι γραφειοκράτες των Βρυξελλών που καθορίζουν την πολιτική της Ε.Ε. Ο ελληνικός αγροτικός τομέας πρέπει να βγει από την εγκατάλειψη και να αρχίσει να αναπτύσσεται σε νέα ποιοτική βάση, με παρέμβαση του κράτους, όπου αυτό χρειάζεται. Kρίσιμο ζήτημα στην διαμόρφωση και προώθηση εναλλακτικής αγροτικής στρατηγικής είναι η υπέρβαση της αντίληψης ότι η αγορά αποτελεί το βασικό μηχανισμό ρύθμισης των αγροτικών σχέσεων. Χρειάζεται να προσδιοριστεί ένας άλλος δρόμος αγροτικής ανάπτυξης, που θα αποτελέσει τη βάση επαναπροσδιορισμού ενός αναπτυξιακού σχεδίου για την ελληνική ύπαιθρο. Αυτός ο δρόμος θα θεμελιώνεται στην ολοκληρωμένη ανασυγκρότηση των ελληνικών περιφερειών στη βάση Τοπικών Αναπτυξιακών Σχεδίων που να συνιστούν:
α) Την αναζωογόνηση των τοπικών, περιφερειακών, παραγωγικών συστημάτων, σε αντίθεση με τον αθηναïκό υδροκεφαλισμό και παρασιτισμό. β) Την αποκατάσταση και την ήπια διαχείριση των φυσικών πόρων και τον άμεσο έλεγχό τους από τους ίδιους τους παραγωγούς και τις ενώσεις τους. γ) Την ανάδειξη της πολιτισμικής ταυτότητας κάθε τόπου και τη σύνθεσή της με τα σύγχρονα πρότυπα παραγωγής και κοινωνικής οργάνωσης. δ) Την υιοθέτηση νέων παραγωγικών προτύπων που να βασίζονται στην αμειψισπορά και την αγρανάπαυση, την πολυκαλλιέργεια, τις βιολογικές μεθόδους αντιμετώπισης των φυτικών και ζωικών ασθενειών, τη χρήση τοπικών σπόρων και ποικιλιών. ε) Την ανασυγκρότηση των παραγωγικών και καταναλωτικών συνεταιρισμών, διαμορφώνοντας νέα δίκτυα μεταξύ πόλεων και υπαίθρου, εκτοπίζοντας τους μεσάζοντες και τους εμπόρους. Η ενδογενής και αυτοτροφοδοτούμενη ανάπτυξη προυποθέτει την οικοδόμηση ενός νέου υποκειμένου, που έχει παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στην ελληνική ιστορία: των Κοινοτήτων μας. Με υλικά του παρελθόντος καλούμαστε πάλι σήμερα να ανιχνεύσουμε νέες και, εν πολλοίς, ξεχασμένες μορφές συμμετοχής, συνεργασίας, αλληλεγγύης και άμεσης δημοκρατίας, αναστρέφοντας την πορεία παρακμής μας. Παράλληλα έπρεπε να αρχίσει νέα διαπραγμάτευση στην Ε.Ε. με στόχο τη στήριξη και την ανάπτυξη του ευρωπαïκού αγροτικού τομέα.
Οσον αφορά το περιβάλλον, πέρα από τη διαχείριση του πολιτικού κόστους, αυτό που μας λείπει είναι μια ολοκληρωμένη στρατηγική αειφορίας. Ολοι κρίνονται βάσει των ενεργειών και παραλείψεών τους στη διαμόρφωση και στην εφαρμογή μιας τέτοιας πολιτικής. Η καθυστερημένη σύσταση Υπουργείου Περιβάλλοντος είναι αναγκαία, αλλά δεν αρκεί. Σήμερα σε αρκετές περιοχές της χώρας το νερό αναδεικνύεται σε κυρίαρχο πρόβλημα τόσο από την άποψη του στόχου της διατήρησης της παραγωγικής ικανότητας της υπαίθρου όσο και από αυτήν της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος. Οσον αφορά τη Θεσσαλία π. χ., από τις ετήσιες ανάγκες ζήτησης σε νερό με βάση την παρούσα σύνθεση καλλιεργειών αυτής της περιφέρειας, που εκτιμώνται σε 1,8 δισεκατομμύρια κ.μ νερών, τα 1,6 δισεκατομμύρια κ.μ. διατίθενται για άρδευση. Από την επεξεργασία των στοιχείων, που ενεργεί από το 1974 το Υπουργείο Γεωργίας, παρατηρούνταν στην πεζομετρική στάθμη των υπογείων υδάτων μια συστηματική πτώση στην Κεντρική και Νοτιοανατολική κυρίως πλευρά της Θεσσαλίας. Πως θα διατηρηθεί στον ορίζοντα του 2020 και πέραν αυτού, η παραγωγική ικανότητα και βιωσιμότητα της Θεσσαλικής υπαίθρου και του πληθυσμού της; Aποτελεί πρώτη προτεραιότητα η ολοκλήρωση και η εύρυθμη λειτουργία έργων ταμίευσης των υδάτινων πόρων της Θεσσαλίας (ταμιευτήρες, ανασύσταση Κάρλας, Σμόκοβος, φράγματα Γυρτώνης, Λιβαδίου, άλλα ορεινά φράγματα, κ. ά.) και η εφαρμογή συστημάτων ορθολογικής διαχείρισης των επιφανειακών και υπογείων υδάτων και των αρδευτικών έργων. Επί πλέον, απαιτούνται η λειτουργία επαρκούς Ενιαίου Φορέα διαχείρισής τους, με παράλληλες παρεμβάσεις προγραμματικών και διοικητικών μέτρων συγκράτησης των αρδευομένων εκτάσεων, απαγορευτικών μέτρων και ελέγχων των γεωτρήσεων, αναδιάρθρωσης των καλλιεργειών και δραστηριοτήτων, εντατικοποίησης των γεωργικών και κτηνοτροφικών συστημάτων παραγωγής.
Η διατροφική κυριαρχία είναι συστατικό στοιχείο του αγώνα για κοινωνική χειραφέτηση και εθνική ανεξαρτησία. Ομως, αναπαράγεται ένα σύστημα χρεογόνο, παρασιτικό, αντιαναπτυξιακό, δορυφορικό του αθηναïκού κέντρου και αναχρονιστικό. Η χώρα εξακολουθεί να παραμένει στο τέλμα των ίδιων συγκεντρωτικών και υπουργοκεντρικών - ‘‘σοσιαλιστικών’’ και νεοφιλελεύθερων - κρατικών δομών, όταν προυπόθεση για να σταθεί μια χώρα στην παγκοσμιοποίηση είναι η οργάνωσή της ως σύστημα-Ελλάδα και όχι ως σύστημα-υπουργεία-πρωτεύουσα. Μετά την ‘‘εκσυγχρονιστική’’ ταλαιπωρία, τη σπατάλη χρόνου, την απώλεια πόρων και ευκαιριών, η ιστορική ανάγκη της πολιτικής ανανέωσης είναι σύμφυτη με την άνθηση νέας πολιτικής παιδείας. Απαιτεί σύντονη δράση ενεργών υποκειμένων. Ειλικρινών εκφραστών νέου σχεδιασμού για τη χώρα, νέας πολιτειακής αρχιτεκτονικής και νέας πολιτικής βαλκανικής και ανατολικομεσογειακής συνεργασίας.
Θεόδωρος Μπατρακούλης
Iανουάριος 2009
O Georgios Alexandrou είχε γράψει στο Facebook at 3:24pm February 15
Εκπληκτικό Άρθρο του Θεόδωρου Μπατρακούλη για τον αγροτικό τομέα στην εφημερίδα Ρήξη, φύλλο της 15ης Φεβρουαρίου 2009.
Καθαρό και διεισδυτικό κείμενο για το αγροτικό ζήτημα στην Ελλάδα. Μία ψύχραιμη ματιά με πρακτικές και τολμηρές προτάσεις για ένα ζήτημα που "προβάλλεται" πάντα διαστρεβλωμένα από τα ΜΜΕ. Ίσως η καλύτερη πολιτική ανάλυση του ζητήματος που κυκλοφόρησε στον τύπο!
Share
Yesterday (14.2.2009) at 2:26am
Πέμπτη 3 Σεπτεμβρίου 2009
Η ΝΕΟΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ, Ο ΝΤΑΒΟΥΤΟΓΛΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ
Η γενική οπτική του Χ. Γιανναρά συγκαταλέγεαι αναμφισβήτητα ανάμεσα στις μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού πιο αξιόλογες στη σημερινή Ελλάδα. Είναι ενδιαφέρουσα η εκτίμησή του αναφορικά με το ‘‘φαινόμενο Αχμέτ Νταβούτογλου’’ και την αυτοκρατορική νεοοθωμανική γεωπολιτική αντίληψή του και την ελληνική πολιτική έναντι της στρατηγικής της Τουρκίας. Είναι αναμφισβήτητα σημαντικές οι σκέψεις και απόψεις του, και ιδιαίτερα το ερώτημα που θέτει ως κατακλείδα της συλλογιστικής της ανάλυσής του: ''Με ποιες προϋποθέσεις η προτεραιότητα του πολιτισμού μπορεί να αναδείξει την Τουρκία άξονα μιας αυτοκρατορικής «ειρήνης» στον χώρο της άλλοτε οθωμανικής κυριαρχίας με όρους όχι αντιπαλότητας, αλλά συνεργασίας με τη Δύση; Αυτό μπορούν οι Ελληνες, για δεύτερη φορά στην Ιστορία, να το χειριστούν για λογαριασμό των Τούρκων αποτελεσματικά''.
Εχω και την ιδιότητα του ερευνητή Γεωπολιτικής. Στο Διδακτορικό μου και σε άλλες έρευνές μου έχω μελετήσει την σύγχρονη Τουρκία και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Εχω δημοσιεύσει κατά καιρούς διάφορα άρθρα επί των σχετικών θεμάτων. Μια πρώτη εκτίμησή μου επί του ζητήματος αυτού είναι η εξής:
Πρώτον: Ασφαλώς, το ότι στην κυβέρνηση της Τουρκίας βρίσκεται από το 2003 το ‘‘ήπιο ισλαμιστικό’’ ΑΚΡ και τους τελευταίους μήνες έγινε ΥΠΕΞ ο Νταβούτογλου δεν σημαίνει ότι θα πεθάνει ο κεμαλισμός, ότι θα εγκαταλειφθούν οι θεμελιώδεις επιλογές της τουρκικής στρατογραφειοκρατίας ή/και θα αλλάξει ουσιαστικά η πολιτική ισχύος και ηγεμονισμού που παγίως ακολουθεί το τουρκικό κράτος.
Ο νεοοθωμανισμός επιχειρεί το ξεπέρασμα της στενότητας του τουρκικού εθνικισμού. Προωθεί από την περίοδο Οζάλ τον ‘‘μετριοπαθή ισλαμισμό’’ και επέλεγε από τότε την συνένωση των μουσουλμάνων από τις ακτές της Αδριατικής ως την Κεντρική Ασία (Κούρδων, Αζέρων, Τουρκμένων, Ουζμπέκων, των διαφόρων μουσουλμάνων των Βαλκανίων, αλλά και του Ιράκ κτλ.) και την Κίνα (Ουγούροι του Ξινγκιάνγκ). Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής, ο Ερντογάν διευκολύνεται να αναγνωρίσει κάποια εγκλήματα του (κεμαλικού και νεοτουρκικού) παρελθόντος που εμποδίζουν τους μελλοντικούς στόχους του. Αφετέρου, παρά την επίσκεψη στην Τουρκία του Προέδρου Ομπάμα, που θεωρήθηκε ως ανανέωση της προτεραιότητας που δίνει η Ουάσιγκτον στην συνεργατική σχέση με την Αγκυρα, υπάρχουν σοβαρές δυσχέρειες, που ενδεχομένως να αποδειχθούν αδιέξοδα της τουρκικής στρατηγικής. Η επικράτηση έναντι των Κούρδων με στρατιωτικά μέσα γινόταν όλο και πιο δύσκολη και πολυδάπανη. Ηδη ο Ερντογάν δείχνει να επιλέγει διαδικασίες συνεννόησης με τους πολιτικούς εκπροσώπους του κουρδικού στοιχείου, τόσο αυτούς στο εσωτερικό της Τουρκίας όσο και εκείνους στις κουρδικές περιοχές του Ιράκ. Σημειωτέον ότι στις δημοτικές εκλογές που διεξάχθηκαν στην Τουρκία στις 29 Μαρτίου του 2009. Την αναμέτρηση χαρακτήρισε μάλλον η αδιαφορία της πλειονότητας, αφού η προσοχή πολλών ήταν στραμμένη στην οικονομία και στην αναμέτρηση κυβέρνησης και παρακράτους. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες ήταν οι εξελίξεις στις ΝΑ περιοχές που κατοικούνται στην πλειονότητά τους από Κούρδους. Στους δήμους αυτών των περιοχών για πρώτη φορά αναμετρήθηκαν μόνο δύο υποψήφιοι: ο ένας υποστηριζόταν από τα κουρδικά και φιλοκουρδικά πολιτικά κόμματα και ο δεύτερος που ήταν προσκείμενος στο κυβερνών ΑΚΡ (μετά από συμφωνία με το τελευταίο των άλλων τουρκικών κομμάτων). Τα αποτελέσματα στις εν λόγω περιοχές κατέδειξαν μια εντυπωσιακή προώθηση των κουρδικών δυνάμεων. Οι υποψήφιοι των κουρδικών κομμάτων εκλέχθηκαν σε 98 δήμους, ενώ πριν έλεγχαν 50 δήμους.
Εξ άλλου, κατά πόσο οι δηλώσεις αυτές του Ερντογάν θα έχουν συγκεκριμένες συνέπειες στα θέματα που αφορούν τους εκδιωχθέντες από την Τουρκία Ελληνες, το Οικουμενικό Πατριαρχείο (επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, απόδοση περιουσιακών στοιχείων των μειονοτικών ιδρυμάτων) και την αναγνώριση των γενοκτονικών σφαγών εναντίον των Ελλήνων, των Αρμενίων και των Ασσυρίων; Οι κατά καιρούς εξαγγελίες του Ερντογάν απέχουν από το να μετουσιωθούν σε πραγματικές αλλαγές στην αντιμετώπιση των ζητημάτων αυτών από το τουρκικό κράτος. Πόσο μάλλον όταν η Αγκυρα συνδέει την προώθησή τέτοιων αλλαγών με την ικανοποίηση των διεκδικήσεών της στο πλαίσιο της αυτοκρατορικής στρατηγικής της. Οι πρόσφατες εξελίξεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις ήρθαν να επιβεβαιώσουν τις προθέσεις της Αγκυρας. Ηδη βρίσκονται σε εξέλιξη σημαντικές διεργασίες που αφορούν: α) Την επιβολή της λεγόμενης ‘‘διζωνικής-δικοινοτικής ομοσπονδίας’’ στην Κύπρο που θα σημάνει την διεθνή αναγνώριση του κατοχικού καθεστώτος στο μαρτυρικό νησί. Είναι αποκαλυπτικές της αντίληψης του Νταβούτογλου και οι τελευταίες δηλώσεις του, στις οποίες, συνδυάζοντας καρότο και μαστίγιο, υποστηρίζει ότι «δεν συνάδει με την αναζήτηση της λύσης η στάση της ελληνοκυπριακής ηγεσίας που μεταφέρει την κυπριακή υπόθεση στα φόρα της Ε.Ε., για να αποκτήσει τρόπο πίεσης επί της Τουρκίας» (http://www.naftemporiki.gr/news/static/09/09/03/1710111.htm). β) Την εγγραφή στην ημερήσια διάταξη των ελληνοτουρκικών συνομιλιών των διεκδικήσεων της Τουρκίας στο Αιγαίο και στη Θράκη και την επίτευξη των επιθυμητών υποχωρήσεων της ελληνικής πλευράς. γ) Την πρόοδο των διαπραγματεύσεων για την επιδιωκόμενη ένταξή της στην Ε.Ε., όπου η Αγκυρα επιθυμεί να πετύχει δεσμεύσεις από την πλευρά των Εικοσιεπτά στην Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου του 2009. Η Τουρκία επιδιώκει να δώσει την εντύπωση ότι δρομολογεί αλλαγές στα εν λόγω ζητήματα που αφορούν κυρίως την πολιτική της έναντι των μειονοτήτων της ώστε να αποσπάσει ευνοïκή διεθνή μεταχείριση, και από τις ευρωπαïκά κράτη, στην προώθηση των επιδιώξεών της σε όλα τα προαναφερόμενα ζητήματα.
Επί πλέον, ζήτημα είναι πως θα υλοποιούνταν μια τέτοια ωραία ιδέα: οι Ελληνες, για δεύτερη φορά στην Ιστορία, να χειριστούν το ζήτημα που συνιστά στοιχείο του πυρήνα της πρότασης του Χρήστου Γιανναρά: ‘‘πως η προτεραιότητα του πολιτισμού μπορεί να αναδείξει την Τουρκία άξονα μιας αυτοκρατορικής «ειρήνης» στον χώρο της άλλοτε οθωμανικής κυριαρχίας με όρους όχι αντιπαλότητας, αλλά συνεργασίας με τη Δύση’’. Σκέψεις και προτάσεις αναφορικά με ορισμένα σχετικά ζητήματα έχω εκθέσει σε αναλύσεις και άρθρα μου που έχουν δημοσιευτεί στο Αρδην, στη Ρήξη καθώς και σε άλλα έντυπα και διαδικτυακά μέσα. Ενδεικτικά, βλ. ιδιαίτερα:
1. «Τουρκία: Εσωτερικοί γεωπολιτικοί παράγοντες», Γεωστρατηγική [Επιθεώρηση του Ινστιτούτου Αμυντικών Αναλύσεων (ΙΑΑ)], Νοέμβριος 2004, σελ. 65-86.
2. «Η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας και το νέο ‘‘Ανατολικό Ζήτημα’’», Aρδην, Τεύχος 51, Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2004, σ. 11-12.
3. «Η κρίση στην Ουκρανία», Aντί, Τεύχος 831, 3.12.2004, σσ. 38-39.
4. «Τουρκία: Ελλειψη στρατηγικής από την Ελλάδα και την Ε.Ε.», Aρδην, Τεύχος 55, Αύγουστος-Σεπτέμβριος 2005, σσ. 17-18.
5. «Η διεθνής ισλαμική πολιτική της Τουρκίας», Νέα Πολιτική, Τεύχος 1, Οκτώβριος 2005, σ. 45-47.
6. 31. «Η Τουρκία κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο», Eλευθερία (Λάρισα), 6 Νοεμβρίου 2005, σ. 11.
7. «Τουρκία: Tο μετέωρο βήμα», Eλευθερία (Λάρισα), 23 Απριλίου 2006.
8.«Το ‘‘Ανατολικό Ζήτημα’’ και ο ελληνικός αγώνας για την ανεξαρτησία», Τετράδια Πολιτικού Διαλόγου και Ερευνας, Τετράδιο πεντηκοστό δεύτερο, Φθινόπωρο 2006, σ. 65-79. Πρβλ. http://www.eap-portal.org/index.php/Magazine/, Απρίλιος 2007.
9. «Τα προβλήματα της Τουρκίας, ο Μπουγιουκανίτ και τα πετρέλαια», Eλευθερία (Λάρισα), 18 Φεβρουαρίου 2007.
10. «Τα τουρκικά σχολικά εγχειρίδια και η οπτική τους έναντι των Ελλήνων», 24.3.2007, www.ppol.gr/ fullarticle.php?id=3071.
11. «Ανατολή και Δύση: μια γεωιστορική εξέταση των δύο κόσμων της Ευρώπης», www.eap-portal.org/index.php/Παρουσίαση-Βιβλίων/, Απρίλιος 2007 (πρωτοδημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα www.innernet.gr).
12. ‘‘Η σύγχρονη Τουρκία και οι Ελληνες. Προσεγγίσεις και ‘‘προσηλώσεις’’ της τουρκικής ιστοριογραφίας’’, Πρακτικά του 27ου Συνεδρίου της Ελληνικής Ιστορικής Εταιρίας, Θεσσαλονίκη, Μάιος 2007.
13. «Αντιπαράθεση δύο κόσμων για την κρατική ηγεμονία», Eλευθερία (Λάρισα), 20 Μαίου 2007.
14. «Kύπρος: Η τραγωδία του 1974 και η αναζήτηση λύσης», 20.7.2007, www.ppol.gr/ fullarticle.php?id=3404.
15. ‘‘Η στρατηγική της Τουρκίας στα Βαλκάνια’’, στο σχετικό αφιέρωμα του Αρδην, Τεύχος 72, Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2008.
16. ‘‘Παγκόσμια κρίση, νεοοθωμανισμός και Ελλάδα’’, Ελευθερία (Λάρισα), στο φύλλο της 8 Δεκεμβρίου 2008.
17. ‘‘Ο νεοοθωμανισμός και η γενοκτονία των Ελλήνων’’, Ρήξη, φ. 54, της 4.7.2009, σ. 7.
18. ‘‘Νεοοθωμανικός επεκτατισμός και ελληνική στρατηγική’’, Ελευθερία (Λάρισα), φύλλο της Δευτέρας 24 Αυγούστου 2009, σ. 4.
Περισσότερο συνολική, συστηματική ανάπτυξη των σχετικών ζητημάτων γίνεται στα υπό έκδοσιν βιβλία μου (Βλ. και το μπλογκ μου http://theodorosbatrakoulis.blogspot.com)
Δεύτερον: Ακόμα και αν δεχτούμε ότι η Τουρκία μπορεί να μετεξελιχτεί σε αυτό που θα επιθυμούσε ο κ. Χρήστος Γιανναράς και άλλοι, ζήτημα είναι με ποιες προυποθέσεις και όρους μπορούν οι σημερινοί Ελληνες να αναλάβουν ένα τέτοιο εγχείρημα. Η χρονίως υφιστάμενη υποταγή της χώρας στην παγκοσμιοποιημένη αγορά συνεχίζεται εντεινόμενη τα τελευταία χρόνια. Απέναντι στα οξυμμένα κοινωνικά προβλήματα, η σχέση της κυβερνώσας παράταξης και του Κ. Καραμανλή με την κοινωνία απέβη σύνθετη και όλο και πιο δύσκολη. Το μήνυμα από σημαντική μερίδα ψηφοφόρων ήταν ότι η κυβέρνησή του έπρεπε να πείσει ότι δεν είναι αστυφύλακας έναντι της διαπάλης αντιθετικών συμφερόντων. Χαρακτηριστική η υπόθεση του εθνομηδενιστικού βιβλίου ιστορίας της ΣΤ΄ Δημοτικού, που αναγκάστηκε να αποσύρει η ΝΔ, αμέσως μετά τη νίκη της (Σεπτέμβριος του 2007), ως συνέπεια των μεγάλων αντιδράσεων των πολιτών, και της παταγώδους εκλογικής αποτυχίας της πρώην υπουργού Παιδείας.
Η κυβέρνηση Καραμανλή διαχειρίστηκε σπουδαία προβλήματα (επαναθεμελίωση του κράτους, παιδεία, δημογραφικό, υγεία, εξωτερική πολιτική, ασφαλιστική μεταρρύθμιση), δείχνοντας ότι δεν είχε ολοκληρωμένο σχέδιο ή τουλάχιστον ότι δεν μπορούσε να εφαρμόσει ένα υποτιθέμενο σχέδιο. Η πολιτική που άσκησε δεν διέφερε ουσιαστικά από εκείνη της οκταετίας Κ. Σημίτη. Κύρια κριτήρια αποτελούν: α) Η αποδοχή του πλαισίου εξάρτησης (οικονομικής, πολιτικής, πολιτισμικής) της χώρας από τη ‘‘Δύση’’, παρά τα βήματα που έγιναν στην προώθηση των οικονομικών σχέσεων - κυρίως - με τη Ρωσική Ομοσπονδία, την Κίνα κλπ. β) Το λεγόμενο πολιτικό κόστος, χρόνια νεοελληνική πολιτική παθογένεια. Πρόκειται για το φόβο απώλειας ψηφοφόρων, και άρα της κοινοβουλευτικής αυτοδυναμίας στις επόμενες βουλευτικές εκλογές. Το πολιτικό, κομματικό σύστημα της χώρας εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από πελατειακή αντίληψη, οικογενειοκρατία, προσωποπαγή οργάνωση / λειτουργία. γ) Η αθηνοκεντρική αντίληψη για την πολιτειακή δομή. δ) Η έλλειψη συνολικής, αυτόνομης ελληνικής/ευρωπακής πολιτικής για την ανάπτυξη μιας πολυεπίπεδης συνεργασίας των γειτονικών μας λαών και κρατών των Βαλκανίων.
Για το ΠΑ.ΣΟ.Κ., το εκλογικό αποτέλεσμα του 2007 έδειξε τη συνέχιση της πολύπλευρης κρίσης που συνόδευσε την αμφισβήτηση του μιμητικού ‘‘εκσυγχρονιστικού’’ εγχειρήματος, του οικονομικού νεοφιλελευθερισμού, της πολιτικής διαπλοκής με μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα, της κομματοκρατικής ευνοιοκρατίας, της υποτέλειας στα εθνικά ζητήματα έναντι των ΗΠΑ και των άλλων μητροπολιτικών κέντρων. Η επανεκλογή-παράταση θητείας του Γ. Παπανδρέου το Νοέμβριο του 2007 έδειξε τρία πράγματα: Πρώτον, την επιλογή από μεγάλο μέρος του ΠΑ.ΣΟ.Κ. της ‘‘αναβάπτισης’’ του κόμματος διά της παραμονής εκτός κυβέρνησης. Δεύτερον, την επιλογή των πρωτοκλασάτων να ‘‘χαμηλώσουν’’ (ή και εξουδετερώσουν) τον Ε. Βενιζέλο διά της στοίχισης τους πίσω από τον Παπανδρέου τον Γ΄. Τρίτον, την αδυναμία διαμόρφωσης στους κόλπους του κόμματος μιας εναλλακτικής πρότασης από κάποιους αντιπολιτευόμενους.
Τι μπορεί να γίνει, όσο κυριαρχεί ένα σύστημα α-παιδείας, όσο στην οικονομία κυριαρχεί ο μεταπρατισμός και η εξάρτηση, όσο πολλοί κάτοικοι αυτής της χώρας εμφορούνται από αντιλήψεις καταναλωτικού ατομικισμού; Οσο στον Τύπο, σε πολλούς εκπαιδευτικούς και σε σημαντικό κομμάτι της νεολαίας επικρατούν εθνομηδενιστικές απόψεις, ιστορική σύγχυση ή/και διαστρέβλωση της ιστορικής αλήθειας, και διάφορα αγοραία, ‘‘νεοταξίτικα’’ ιδεολογήματα; Οσο υπάρχει αποξένωση από το λαïκό πολιτισμό και ‘‘πολυπολιτισμικές’’ κενολογίες; Οσο στην εξωτερική πολιτική πρυτανεύει πνεύμα υποτέλειας και ενδοτισμού;
Όπως εξελίσσονται τα πράγματα, ιδιαίτερα τα τελευταία δύο χρόνια, δημιουργούνται οι προυποθέσεις για έναν προσωπικό εκλογικό θρίαμβο του κ. Γ.Α. Παπανδρέου και την επερχόμενη κυβερνητική κυριαρχία του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Τι μέλλει γενέσθαι στην περίοδο που θα ακολουθήσει είναι δύσκολο να προβλεφθεί. Η συνεχιζόμενη διεθνής οικονομική κρίση ήδη πλήττει την ελληνική οικονομία, της οποίας δύο βασικοί τομείς, ο τουρισμός και η ναυτιλία υφίστανται ήδη σημαντικές δυσμενείς συνέπειες.
Οσον αφορά την ελληνική κοινωνία, έχει επισημανθεί από διάφορους ανεξάρτητους αναλυτές η πολύπλευρη κρίση και τα χαρακτηριστικά της. Οπωσδήποτε χρειάζεται νέα συλλογικότητα, συντονισμός πρωτοβουλιών και αγώνων. Δεν είναι μονόδρομος η συρρίκνωση του αγροτικού πληθυσμού, η πολιτισμική μας αλλοτρίωση, η υποταγή της Κύπρου, η χωρίς αντάλλαγμα υποστήριξη της ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε., η ανεξέλεγκτη πλημμυρίδα λαθρομεταναστών, η αλλοπρόσαλλη πολιτική στο ‘‘Μακεδονικό’’, και η απεμπόληση γενικά των εθνικών και λαïκών δικαιωμάτων, όπως επιτάσσει η πολιτική των πολυεθνικών και των μεγάλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Οι κομματικοί αξιωματούχοι αποδεχόμενοι την α-παιδεία και την υποτέλεια στις μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις καλλιεργούν αποπροσανατολισμό και ηττοπάθεια, οδηγούσαν και οδηγούν το λαό σε περιπέτειες με αβέβαιη έκβαση.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα πληθυσμιακής ομάδας που βιώνει ανασφάλεια, άγχος και έλλειμμα εμπιστοσύνης αποτελεί η γενιά των τριαντάρηδων. Η μεγάλη πλειονότητα των τριαντάρηδων έχει καταλάβει ότι αυτή είναι που θα ‘‘πληρώσει τη νύφη’’. ‘‘Οι περισσότεροι είναι κακομαθημένοι. Και θεωρώ ως τον μεγαλύτερο υπεύθυνο την οικογένεια’’, έγραφε παλιότερα ένας νέος σε ένα ηλεκτρονικό ημερολόγιο (blog). Κυρίως, όμως σημασία έχει πως αντιμετωπίζει κανείς τα πράγματα. O καθένας χρειάζεται να κάνει την αυτοκριτική του. Μήπως κάποιοι είναι/είμαστε βολεμένοι και δεν θέλουμε να αντιμετωπίζουμε δυσκολίες; Στην πολιτική επιστήμη χρησιμοποιείται και η λέξη ‘‘γεροντοκρατία’’, που έχει - κι αυτή - ελληνικές ρίζες. Δεν έχει καθιερωθεί όρος για το αντίθετο, δηλαδή στην περίπτωση των νέων. Μάλλον, πρέπει να είναι ένας όρος σαν ‘‘νεοκρατία’’ ή ‘‘νεανιοκρατία’’. Ισως η Ελλάδα χρειάζεται κάποια δόση νεοκρατίας. Σε πολλά επαγγέλματα κυριαρχεί το ‘‘καθεστώς’’ των μεγαλύτερων σε ηλικία. Συμβαίνει στην ιατρική, στη δικηγορία, στις δημόσιες υπηρεσίες, στην Ακαδημία Αθηνών, ακόμα και στον αγροκτηνοτροφικό τομέα…
Η ανάγκη συγκρότησης δημοκρατικού πόλου με πατριωτικές, οικολογικές, κοινωνικές ευαισθησίες και αξιόπιστη προγραμματική πρόταση παραμένει ζητούμενο χρόνια τώρα. Σ’αυτό το εγχείρημα είναι απαραίτητο να συμμετάσχουν πρόσωπα απ’ όλες τις γενιές, αλλά ιδιαίτερα νέοι, τριαντάρηδες και εικοσάρηδες. Προκειμένου όμως η νέα γενιά στην Ελλάδα να παίξει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της πορείας της χώρας, πρέπει κυρίως να βελτιωθεί η Παιδεία, σε όλες τις βαθμίδες. Απαιτείται αλλαγή νοοτροπίας, απεγκλωβισμός από ιδιοτέλειες, ανευθυνουπευθυνότητα, κομματικά/συνδικαλιστικά σφιχταγκαλιάσματα. Οι ελευθερόφρονες, ενεργοί, αυτόνομοι πολίτες, με την κατάλληλη οργάνωση, μπορούν να συμβάλουν στην υπεράσπιση και την αναμόρφωση της ‘‘πόλης’’, της χώρας, της ζωής μας και αυτής των παιδιών μας.
Θεόδωρος Μπατρακούλης
Τετάρτη 2 Σεπτεμβρίου 2009
Ο νεοοθωμανισμός και η αναγνώριση της γενοκτονίας των Ελλήνων
Η απόπειρα του Ρετζέπ Ερντογάν να διαφοροποιηθεί φραστικά από ένα παρελθόν, το οποίο σφραγίστηκε από διωγμούς και σφαγές μειονοτικών ομάδων, και να κρατήσει αποστάσεις από τους απολογητές αυτών των πρακτικών (δηλώσεις της 23ης Μαίου 2009), παρουσίαζε πολιτικό και διπλωματικό ενδιαφέρον. Σχετικά με την αξιολόγησή των δηλώσεων Ερντογάν, ήταν σωστές οι ουσιαστικές επισημάνσεις που έγιναν στο σχετικό άρθρο της Ρήξης[1]. Συμπληρωματικά: Πρώτον, αυτές έγιναν κατά την διάρκεια Συνεδρίου του κόμματός του, ενώ είχε προκληθεί θόρυβος λόγω της υπόθεσης εκκαθάρισης ναρκοπεδίων στην τουρκοσυριακή παραμεθόριο. Το Γενικό Επιτελείο παραδέχτηκε ότι οι Ενοπλες Δυνάμεις δεν διαθέτουν τα αναγκαία μέσα για την υλοποίηση της. Η κυβέρνηση, μετά από διαγωνισμό, αναμενόταν να αναθέσει το έργο σε ισραηλινή εταιρεία. Την συγκεκριμένη τοποθέτηση του Τούρκου ηγέτη με το προφίλ ‘‘ήπιου ισλαμιστή’’ επέβαλαν λόγοι, οι οποίοι σχετίζονται τόσο με την στρατηγική της Τουρκίας, όσο και με τις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις. Ο Ερντογάν αισθάνεται για την ώρα αρκετά ισχυρός ώστε να αμφισβητήσει τη νεοτουρκική/κεμαλική παράδοση, η οποία συχνά αξιοποιείται από τους εθνικιστές και το τουρκικό παρακράτος.
Δεύτερον, πρέπει να εξετασθεί αν η δήλωση είναι συμβατή με το νεοοθωμανισμό, ως αυτοκρατορική ιδεολογία, και πως εξυπηρετεί τους σχεδιασμούς του. Ο διφυής στόχος του τουρκικού εθνικισμού (Νεοτούρκων και κεμαλισμού) επιτεύχθηκε: α) Από τα υπολείμματα της πολυεθνικής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας[2] διαμορφώθηκε μια τουρκική εθνική ταυτότητα και ένα κράτος-έθνος. β) Αντιμετωπίστηκαν με κατασταλτικές μεθόδους όλες οι διεκδικήσεις διαφορετικών εθνικοτήτων, εκτός του κουρδικού κινήματος. Η ‘‘εκκοσμίκευση’’ έγινε ο νέος παρονομαστής του τουρκικού έθνους μόνον ως συμπλήρωμα της τουρκικότητας και του ισλάμ[3]. Ωστόσο, τα έθνη και η πολιτισμική ιδιοπροσωπεία τους δεν είναι εύκολο να εξαφανιστούν ως δια μαγείας. Αυτό ισχύει και στην Τουρκία. Στη Μικρά Ασία και στον Εύξεινο Πόντο υπήρχαν ποικίλες εθνότητες. Και μετά τον αφανισμό ορισμένων, εμφανίστηκαν άλλες στο προσκήνιο. Οι Κούρδοι πήραν τη σκυτάλη ενός εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, που εξακολουθεί να συγκλονίζει την Τουρκία. Και οι δια της βίας εξισλαμισμένοι, όπως οι εναπομείναντες στην ιστορική κοιτίδα τους Ελληνοπόντιοι[4] και Αρμένιοι, δεν έχασαν τη μνήμη τους, διατηρούν την ιδιοπροσωπία τους καθώς και στοιχεία της συλλογικής μνήμης τους. Υπάρχουν όχι λίγες μαρτυρίες για την ύπαρξη κρυπτοχριστιανών πολλά χρόνια μετά τους διωγμούς της περιόδου 1915-1922[5]. Πολλοί από τους εξισλαμισμένους Ποντίους, ιδιαίτερα κοινότητες των περιοχών της Τραπεζούντας, της Τόνιας, του Οφη, των Σουρμένων, της Ματσούκας, και ορισμένες κοινότητες που έχουν εγκατασταθεί στους περιφερειακούς δήμους της Κωνσταντινούπολης, έχουν διατηρήσει ακέραια την Ποντιακή τους γλώσσα. Ωστόσο, η γλώσσα αυτή είναι σήμερα παράνομη στον Πόντο και σε ολόκληρη την επικράτεια της σημερινής Τουρκίας. Οι μαθητές/μαθήτριες του Πόντου στερούνται σχολείων για την εκμάθηση, καλλιέργεια και ανάπτυξη της μητρικής γλώσσας τους.
Ο νεοοθωμανισμός επιχειρεί το ξεπέρασμα της στενότητας του τουρκικού εθνικισμού. Προωθεί από την περίοδο Οζάλ τον ‘‘μετριοπαθή ισλαμισμό’’ και επέλεγε από τότε την συνένωση των μουσουλμάνων από τις ακτές της Αδριατικής ως την Κεντρική Ασία (Κούρδων, Αζέρων, Τουρκμένων, Ουζμπέκων, των διαφόρων μουσουλμάνων των Βαλκανίων[6], αλλά και του Ιράκ κτλ.) και την Κίνα (Ουιγούροι του Ξινγκιάνγκ)[7]. Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής, ο Ερντογάν διευκολύνεται να αναγνωρίσει κάποια εγκλήματα του (κεμαλικού και νεοτουρκικού) παρελθόντος που εμποδίζουν τους μελλοντικούς στόχους του. Αφετέρου, παρά την επίσκεψη στην Τουρκία του Προέδρου Ομπάμα, που θεωρήθηκε ως ανανέωση της προτεραιότητας που δίνει η Ουάσιγκτον στην συνεργατική σχέση με την Αγκυρα, υπάρχουν σοβαρές δυσχέρειες, που ενδεχομένως να αποδειχθούν αδιέξοδα της τουρκικής στρατηγικής. Η επικράτηση έναντι των Κούρδων με στρατιωτικά μέσα γινόταν όλο και πιο δύσκολη και πολυδάπανη.
Τρίτον, κατά πόσο οι δηλώσεις αυτές του Ερντογάν θα έχουν συγκεκριμένες συνέπειες στα θέματα που αφορούν τους εκδιωχθέντες από την Τουρκία Ελληνες, το Οικουμενικό Πατριαρχείο και την αναγνώριση των γενοκτονικών σφαγών εναντίον των Ελλήνων, των Αρμενίων και των Ασσυρίων; Οι κατά καιρούς εξαγγελίες του Ερντογάν απέχουν πολύ από το να μετουσιωθούν σε πραγματικές αλλαγές στην αντιμετώπιση των ζητημάτων αυτών από το τουρκικό κράτος. Πόσο μάλλον όταν η Αγκυρα συνδέει την προώθησή τέτοιων αλλαγών με την ικανοποίηση των διεκδικήσεών της στο πλαίσιο της αυτοκρατορικής στρατηγικής της. Οι πρόσφατες εξελίξεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις ήρθαν να επιβεβαιώσουν τις προθέσεις της Αγκυρας. Η ματαίωση την τελευταία στιγμή της επίσκεψης Ερντογάν για τα εγκαίνια του Μουσείου της Ακρόπολης σχετίζεται με την τουρκική δυσφορία για την απαίτηση Ελλάδας και Ε.Ε. Οσον αφορά την ουσία της υπόθεσης, αποκαλυπτική ήταν η συνέντευξη στην Καθημερινή του Εγκεμέν Μπαγίς, υπεύθυνου για τις ευρωτουρκικές σχέσεις (πρώην συμβούλου Εξωτερικής Πολιτικής του Ερντογάν). Ο Μπαγίς δηλώνει ότι το ελληνοτουρκικό πρωτόκολλο επανεισδοχής των λαθρομεταναστών δεν θα εφαρμοστεί έως ότου η Ε.Ε. καταλήξει σε συμφωνία με τις χώρες προέλευσής τους (Αφγανιστάν, Πακιστάν, Ιράκ). Αλλά προχωρεί και σε μια ηγεμονική τοποθέτηση όσον αφορά την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε., δηλώνοντας ότι αυτοί που βλέπουν «τις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει η Ευρώπη τα επόμενα 20 - 30 χρόνια, την τρομοκρατία, το οργανωμένο έγκλημα, τη γήρανση του εργατικού δυναμικού, τις κλιματικές αλλαγές, τις ενεργειακές κρίσεις», διαπιστώνουν ότι «όλα αυτά τα προβλήματα μπορούν να λυθούν μόνο με την εμπλοκή της Τουρκίας», διευκρινίζοντας αμέσως ότι η Αγκυρα συζητά μόνο την πλήρη ένταξη. Δηλαδή ο πιο «Αμερικανός» από τα στελέχη του κυβερνώντος ισλαμικού κόμματος λέει ωμά στην Ε.Ε.: «Η δέχεστε την ένταξη της Τουρκία, ή σας περιμένει το χάος»!!! Επί πλέον, επαναλαμβάνει την σύνδεση της επαναλειτουργίας της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης με την αποδοχή των αξιώσεών της που αφορούν τους μουσουλμάνους της ελληνικής Θράκης, οι οποίοι για την Αγκυρα είναι συλλήβδην ‘‘τουρκική μειονότητα’’. «Η ελληνική κυβέρνηση οφείλει ταυτόχρονα και αυτή να σκύψει σε αυτά τα προβλήματα και να δώσει λύσεις για τους ιερωμένους, τις αργίες, για την ηγεσία και τις οργανώσεις της μειονότητας» [8].
Αφού ο Ερντογάν αναγνώρισε ότι άλλες εθνότητες υπέστησαν διώξεις, επόμενο βήμα θα ήταν η επιστροφή στους δικαιούχους των τεράστιων περιουσιών που είχε δημεύσει το τουρκικό κράτος. Πέραν της απαίτησης για αποκατάσταση των περιουσιακών δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας της Κωνσταντινούπολης, απαιτείται η συστηματική διεκδίκηση από την πλευρά της Ελλάδας της δημιουργίας συνθηκών ασφάλειας για την επιστροφή της μειονότητας, καθώς και στην Ιμβρο και την Τένεδο. Καθυστερεί η διαμόρφωση ειδικού νομικού καθεστώτος που να καθορίζει την προστασία των πολιτιστικών και θρησκευτικών Μνημείων και πνευματικών Ιδρυμάτων στην επικράτεια της Τουρκίας, αλλά και σε άλλες χώρες της ευρύτερης περιοχής, όπου επιβίωσαν τα δημιουργήματα του ελληνικού-ρωμαïκού πολιτισμού.
Η μνήμη των εθνοθρησκευτικών εκκαθαρίσεων μπορεί να συμβάλει στην αποτροπή σύγχρονων βαρβαροτήτων. Είναι ιδιαίτερα σημαντική η υποστήριξη και η ευόδωση των προσπαθειών να γίνει γνωστή η γενοκτονία των Ελλήνων που ζούσαν στην Οσμανική Αυτοκρατορία. Και μάλλον χρειάζεται να γίνει μια επαναξιολόγηση των διαφόρων ενεργειών οι οποίες επιδιώκουν την αναγνώριση της γενοκτονίας ή Γενοκτονίας των Ποντίων και των άλλων Μικρασιατών Ελλήνων. Το ζήτημα αυτό τίθεται με ενδιαφέρουσα επιχειρηματολογία από ένα σχετικό κείμενο[9]. Γίνεται αναφορά στο πρόβλημα που δημιουργείται από το ότι σχεδόν όλα τα βιβλία που αναφέρονται στην γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού είναι γραμμένα στα ελληνικά (δυσκολία γνωστοποίησης π. χ. ευρύτερα στην Αμερική της γενοκτονίας ώστε να φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα το αίτημα της αναγνώρισης). Αλλά, το πρόβλημα της γλώσσας δεν είναι το μοναδικό. Μέχρι το Μάιο του 2009 περίπου επτά πόλεις των ΗΠΑ προχώρησαν σε αναγνωρίσεις. Το 2005 αναγνωρίστηκε η Γενοκτονία που διαπράχθηκε στον Πόντο και στη Μικρά Ασία στην πόλη Ωλμπανυ, αλλά στο κείμενο της σχετικής απόφασης αναφερόταν ότι έχασαν τη ζωή τους συνολικά 353.000 άνθρωποι. Είναι γνωστό στην ελληνική βιβλιογραφία ότι αυτός ο αριθμός αφορά μόνο τους θανάτους των Ελλήνων Ποντίων. Το 2003 στη Γερουσία της Πολιτείας Πενσυλβάνια αναγνωρίστηκε ότι υπήρξαν 353.000 Ελληνες, Αρμένιοι και Ασσύριοι θύματα των τουρκικών σφαγών στον Πόντο. Αντίστοιχες ανακρίβειες σημειώθηκαν στην προετοιμασία της αναγνώρισης που έγινε από το τοπικό Κοινοβούλιο της Νότιας Αυστραλίας τον Απρίλιο του 2009. Αφενός λοιπόν, απαιτείται προσοχή, πνεύμα ιστορικής ακρίβειας και σωστή πληροφόρηση των παραγόντων των χωρών στις οποίες γίνονται σχετικές κινήσεις.
Αφετέρου, στην ήδη υπαρκτή δυσκολία να προχωρήσουν σε αναγνώριση χώρες που δεν γνωρίζουν την ιδιαιτερότητα του Ποντιακού Ζητήματος, προστίθεται μια επί πλέον με την επιλογή να διαχωρίζονται οι Πόντιοι από τους Ελληνες άλλων περιοχών της Ανατολής, που και αυτοί έχουν υποστεί τους τουρκικούς διωγμούς και έχουν βιώσει την οδύνη του ξεριζωμού. Ασφαλώς οι απανταχού Πόντιοι έχουν στην ψυχή και στη λαλιά τους τον Πόντο. Αλλά, οι Πόντιοι είναι Ελληνες και είναι γνωστοί παγκοσμίως ως Ελληνες. Όπως Ελληνες ήταν κι αυτοί που κατοικούσαν μέχρι το 1922 σε τόσες και τόσες περιοχές της Μικράς Ασίας, της Ιωνίας: στη Σμύρνη, στο Αïβαλί, στην Καππαδοκία, στην Ανατολική Θράκη. Και όλοι οι Ελληνες της Ανατολής ζούσαν μακριά από το αθηνοκεντρικό, μιμητικό και υποτελές έναντι της Δύσης ελλαδικό κράτος. Το ότι μιλούσαν σε διαφορετικές διαλέκτους Ελληνικά δεν αφορά το απαράγραπτο αίτημα της αναγνώρισης της Γενοκτονίας τους.
Οι Αρμένιοι, οι οποίοι έχουν επιτύχει τόσο πολλά, δεν διαχωρίζουν έναν Αρμένιο της Κωνσταντινούπολης από άλλον που ζούσε στην Αμάσεια, στην Κιλικία ή στη Σμύρνη. Ενωμένοι είναι ισχυροί και η ενότητά τους έφερε αποτελέσματα. Αλλά, εκτός της ενότητας, ό,τι πέτυχαν οφείλεται και στη σοβαρή, τεκμηριωμένη έρευνα της Αρμενικής Γενοκτονίας, στην απόφαση να γνωστοποιήσουν προς τους άλλους αυτή τη σοβαρή προσπάθειά τους, στην οργάνωση και στον συντονισμό των κινήσεών τους. Η Γενοκτονία του Πόντου αποτέλεσε μέρος αυτής που ξετυλίχτηκε σε όλα τα μέρη όπου ζούσαν Ελληνικοί πληθυσμοί. Οι Ελληνες από τις διάφορες οργανώσεις που εκπροσωπούν τους απογόνους των θυμάτων της Γενοκτονίας ας συμφωνήσουν σε μια κοινή μέρα κατά την οποία θα τιμάται η μνήμη όλων των Ελλήνων της Γενοκτονίας. Ετσι θα γνωρίζει ο μη Ελληνας ότι υπήρξε μία γενοκτονία, η Γενοκτονία των Ελλήνων.
Θεόδωρος Μπατρακούλης
theobatrak@gmail.com
* To παρόν άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ρήξη, φ. 54, της 4.7.2009, σ. 7
[1] Γ. Ξένος, ‘‘Αυτοκρατορική πρόβα;’’, Ρήξη, φύλλο 53, 30.5.2009, σ. 20.
[2] Βλ. ενδεικτικά Γεώργιος Κλ. Σκαλιέρης, Λαοί και φυλαί της Μικράς Ασίας, Αθήνα: Pήσος, 1990. Ιδίου, Τα Δίκαια των εθνοτήτων εν Τουρκία 1453-1921, Αθήνα: Τροχαλία, 1997.
[3] Βλ. και Hamit Bozarslan, Ιστορία της σύγχρονης Τουρκίας, Αθήνα: Σαββάλας, σσ. 48 και εξής.
[4] Ömer Αsan, Pontos Kültürü, Istanbul, 1996 (ελληνική έκδ. Ομέρ Ασάν, Ο Πολιτισμός του Πόντου, Θεσ/νίκη: Κυριακίδης, 1999).
[5] Α. Bryer, Τhe cryptochristianics of the Pontos, Athens: 1983. G. Andreadis, The Cryptocristians, Thessaloniki: 1998. K. Φωτιάδης, Οι εξισλαμισμοί της Μικράς Ασίας και οι Κρυπτοχριστιανοί του Πόντου, Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης, 1997. Ο. Ασάν, Ο Πολιτισμός του Πόντου, 1999, όπ. παρ.
[6] Βλ. και Θ. Μπατρακούλης, «H στρατηγική της Τουρκίας και τα Βαλκάνια», Aρδην, Τεύχος 72, Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2008, σσ. 49-54. Ιδίου, «H Bουλγαρία και οι μουσουλμάνοι της στα Βαλκάνια της Νέας Τάξης», Ρήξη, φύλλο 32, 5 Απριλίου 2008, σ. 10.
[7] Βλ. και Εtienne Copeaux, Espace et temps de la nation turque, Analyse d’une historiographie nationaliste, 1931-1993, Paris: CNRS Editions, 1997.
[8] Εγκεμέν Μπαγίς, ‘‘Δεν θα γίνουμε ο μεγαλύτερος καταυλισμός προσφύγων’’, Η Καθημερινή, 28.06.2009.
[9] ‘‘Άλλη μια χρονιά πέρασε....’’, http://pontosworld.com/index.php?option=com_content&task= view&id=1330&Itemid=87