Το ΝΑΤΟ αναζητεί στρατηγική για την Ουκρανία

2/4/14

Το ΝΑΤΟ αναζητεί στρατηγική για την Ουκρανία

Τίθεται εκ νέου ζήτημα πολιτικής της Συμμαχίας και σχέσεων με τη Ρωσία

Οι υπουργοί Εξωτερικών των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ συγκεντρώθηκαν την Τρίτη για να συζητήσουν μεταξύ άλλων και για την κρίση στην Ουκρανία

Οι εξελίξεις στην Ουκρανία συνιστούν επιστροφή στην ψυχροπολεμική λογική των διεθνών σχέσεων ή όχι; «Δεν επιστρέφουμε στον Ψυχρό Πόλεμο. Η σημερινή Ρωσία, παρά τη στρατιωτική ισχύ και τη στάση της, δεν είναι η παλαιά Σοβιετική Ενωση. Δεν πρόκειται να υπάρξει μια επανάληψη της ιδεολογικής διαμάχης που δίχασε τον κόσμο το μεγαλύτερο μέρος του προηγούμενου αιώνα» υποστηρίζει ανώτατος διπλωμάτης του ΝΑΤΟ.  Αλλά ο διπλωματικός και στρατιωτικός συντάκτης του BBC Τζόναθαν Μάρκους θεωρεί ότι κάτι άλλαξε την επομένη της «αρπαγής» της Κριμαίας από τη Ρωσία και λόγω της συνεχιζόμενης στρατιωτικής απειλής προς την Ανατολική Ουκρανία.

«Η Μόσχα έσπασε μια παράδοση που χαρακτήριζε την ευρωπαϊκή διπλωματία από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου: την ιδέα ότι οι διαμάχες θα λύνονται μέσω της διπλωματίας και όχι της δύναμης και ότι η δύναμη είναι όλο και περισσότερο οικονομική παρά στρατιωτική» λέει ο Μάρκους. Ως ακόμη χειρότερη εξέλιξη εκτιμά το εξής: «Η ομιλία του Βλαντίμιρ Πούτινπριν από ένα δεκαήμερο άφηνε να εννοηθεί ότι η υπόθεση δεν τελειώνει εδώ. Οι Ρώσοι μπορεί να δηλώνουν δημοσίως ότι δεν έχουν καμία επιθυμία να στείλουν στρατιώτες στην Ουκρανία αλλά οι κινήσεις του στρατού τους δείχνουν το αντίθετο».  

Ουκρανία και Μολδαβία απειλούνται

Μερικοί αναλυτές διακρίνουν «ρεβανσισμό» στη συμπεριφορά του ρώσου προέδρου - δηλαδή, την επιθυμία του να αποκαταστήσει την υπερηφάνεια της Ρωσίας ύστερα από την ταπεινωτική ήττα που υπέστη από τη Δύση με την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης.  Η ομιλία του Πούτιν έδειξε ότι η Ρωσία είναι παρούσα στις διεθνείς εξελίξεις και θα επιβάλει τις επιθυμίες της στην ίδια της την πίσω αυλή - και δεν υπάρχει σημαντικότερη «πίσω αυλή» της Ρωσίας από την Ουκρανία.

Το ερώτημα είναι πόσο είναι αποφασισμένος να τραβήξει το σκοινί ο Πούτιν. Πάντως η Ουκρανία αλλά και η Μολδαβία δεν μπορούν να κοιμούνται ήσυχες (η δεύτερη αντιμετωπίζει την πιθανότητα να επιχειρήσει να επισημοποιήσει η Ρωσία την κατάληψη της αποσχισθείσας Υπερδνειστερίας). Και μετά τη Μολδαβία, πού αλλού;

Πρόκειται ουσιαστικά για μια νέα αναμέτρηση της Μόσχας με το ΝΑΤΟ, μόνο που αυτή τη φορά οι τρεις χώρες της Βαλτικής - Λιθουανία, Λετονία και Εσθονία - ανήκουν πλέον στην αντίθετη πλευρά καθώς «πρόλαβαν», κατά πολλούς, να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ πριν από 10 χρόνια.

Ανησυχία στη Βόρεια Ευρώπη

«Το πρώτο βήμα του ΝΑΤΟ είναι να καθησυχάσει τους ανήσυχους συμμάχους στη Βόρεια Ευρώπη» λέει ο Μάρκους. «Σε πρώτη φάση θα μπορούσε να προβεί σε μια ολόκληρη σειρά μικρών στρατιωτικών κινήσεων για να ενισχύσει την παρουσία του στις χώρες της Βαλτικής και στην Πολωνία. Ασκήσεις μικρής κλίμακας θα χάριζαν μια σχεδόν μόνιμη στρατιωτική παρουσία στις χώρες αυτές στο άμεσο μέλλον, αρκεί να το αποφασίσουν οι ηγέτες των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ».

Συμπτωματικά στη συνάντηση του ΝΑΤΟ αυτή την εβδομάδα θα εορταστεί μια τριπλή επέτειος: τα 15 χρόνια από την ένταξη της Πολωνίας, της Ουγγαρίας και της Τσεχίας, τα 10 χρόνια από την ένταξη της Βουλγαρίας, της Εσθονίας, της Λετονίας, της Λιθουανίας, της Ρουμανίας, της Σλοβακίας και της Σλοβενίας και τα πέντε χρόνια από την ένταξη της Αλβανίας και της Κροατίας.

Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η διεύρυνση του ΝΑΤΟ μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου ευθύνεται κατά κάποιον τρόπο για τις ενέργειες της Ρωσίας στην Ουκρανία.  «Το σημαντικότερο τώρα είναι οι υπουργοί του ΝΑΤΟ να αρχίσουν να σχεδιάζουν το μέλλον»λέει ο Μάρκους. «Πώς πρέπει η Συμμαχία να αντιδράσει στον νέο άνεμο που φυσάει από τη Ρωσία;».

Ποια θα είναι η σχέση ανάμεσα στο ΝΑΤΟ και στη Ρωσία στο μέλλον; Τα σημερινά προβλήματα στην Ουκρανία αποτελούν προσωρινή ή μόνιμη ψυχρότητα ανάμεσα στις δύο πλευρές; Απειλείται συνολικά η προσπάθεια οικοδόμησης μιας συμμαχίας ανάμεσα στο ΝΑΤΟ και στη Ρωσία; Και αν ναι, ποιες είναι οι επιπτώσεις από την αλλαγή αυτή στα δεδομένα ασφαλείας στην Ευρώπη; Πρέπει οι ευρωπαϊκές χώρες που πλήττονται από την οικονομική κρίση να αρχίσουν να ξαναδίνουν μεγαλύτερο βάρος στους αμυντικούς προϋπολογισμούς; Τα ερωτήματα αυτά θα απαντηθούν κατά πάσα πιθανότητα στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ που θα πραγματοποιηθεί τον Σεπτέμβριο στην Ουαλλία.

Ενα είναι βέβαιον πάντως: «Ο κυριότερος σκοπός του ΝΑΤΟ, η υπεράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας των μελών του, έγινε αίφνης σημαντικότερος απ' όσο ήταν πριν από λίγες εβδομάδες» λέει ο Μάρκους.

BHMA

Πηγή: infognomonpolitics.blogspot.gr/